افزایش ۱۴ درصدی بیماری‌های منتقله از آب و غذا

طغیان بیماری‌های منتقله از آب و غذا به دلیل پدیده جهانی شدن، افزایش مسافرت‌ها، توسعه گردشگری و همچنین افزایش مصرف غذا در خارج از منزل، جابجایی‌های جمعیتی و گسترش تجارت مواد غذایی در جهان به عنوان یک مشکل بهداشتی جهانی مطرح شده است.

در نظام مراقبت بیماری‌های واگیر در کشور ما طغیان بیماری‌های منتقله از آب و غذا در گروه بیماری‌های مشمول گزارش‌دهی تلفنی و فوری است و چنانچه دو نفر یا بیشتر که از یک غذا یا آشامیدنی مشترک استفاده کرده‌اند، بیمار شده و علائم بالینی مشترکی داشته باشند، به عنوان طغیان بیماری منتقله از آب و غذا بوده و باید به سیستم سلامت گزارش تلفنی فوری شود.

همچنین چنانچه افزایش موارد بیماری‌های با علائم گوارشی از قبیل اسهال، استفراغ، تهوع، دل درد و سایر علائم همراه، مشاهده شود نیز مراتب باید به صورت فوری گزارش شود. در پاسخ به هر طغیان گزارش شده تیم پاسخ سریع دانشگاه‌های علوم پزشکی و در مواردی نیز تیم بررسی کشوری به محل اعزام و ارزیابی‌های لازم طبق دستورالعمل کشوری و در قالب ارزیابی‌های انسانی (کلینیکی و پاراکلینیکی)، ارزیابی‌های محیطی و بررسی مواد غذایی انجام خواهد شد.

بنابر اعلام دفتر مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۳۹۵۸ مورد طغیان بیماری‌های منتقله از آب و غذا در کشور گزارش شده است که در جریان وقوع این طغیان‌ها ۲۰ هزار و ۸۹۰ نفر بیمار و ۲۰۰۳ نفر بستری شدند و خوشبختانه موردی از فوت گزارش نشده است. البته تعداد طغیان منتقله از آب و غذای گزارش شده در سال ۱۴۰۱ نسبت به متوسط گزارش سالانه طغیان در ۵ سال گذشته حدود ۱۴ درصد افزایش داشته است.

بر اساس این گزارش بررسی روند فصلی گزارش طغیان در سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که حدود ۶۰ درصد از طغیان‌های گزارش شده مربوط به ۶ ماهه ابتدای سال و حدود۴۰ درصد موارد مربوط به ۶ ماهه دوم سال بوده است. اغلب طغیان‌ها (۷۲ درصد) از نوع طغیان‌های خانگی بوده و حدود ۵۵ درصد موارد در مناطق شهری یا حاشیه شهر به وقوع پیوسته است.

تابلو بالینی در اغلب موارد (۴۳ درصد) سندرم اسهال حاد آبکی و سندرم مسمومیت غذایی (۴۲.۵ درصد) بوده است. در ۱.۳ درصد سندرم زردی و در ۳.۲ درصد سندرم اسهال خونی تابلو بالینی اصلی بوده است. در طغیان‌های به وقوع پیوسته میانگین طول دوره کمون و طول دوره بیماری به ترتیب عموما کمتر از ۲ روز و کمتر از ۴ روز بوده است.

بر اساس گزارش وزارت بهداشت، تعداد مبتلایان در هر طغیان از ۲ نفر تا بالغ بر ۶۰۰ نفر متفاوت بوده و در اغلب موارد (تا ۸۲ درصد) تعداد موارد ابتلا کمتر از ۵ نفر بوده است.