ارتودنسی یکی از شاخه های مهم دندانپزشکی است که به درمان و اصلاح ناهنجاری های دندانی و فکی می پردازد. در این مقاله به بررسی جامع ارتودنسی از علائم و تشخیص گرفته تا درمان و پیشگیری پرداخته و ویژگی های بهترین متخصص ارتودنسی را معرفی می کنیم.
ارتودنسی چیست و چه کاربردی دارد؟
ارتودنسی به علم و روش های اصلاح ناهنجاری های فک و دندان ها می پردازد. با استفاده از ابزارها و دستگاه های مختلف ارتودنتیست به درمان مشکلاتی همچون فاصله بین دندان ها شلوغی و نامرتبی دندان ها و ناهنجاری های فکی کمک می کند.
علائم نیاز به درمان ارتودنسی
برخی از علائم نیاز به درمان ارتودنسی به شرح زیر هستند :
- شلوغی و نامرتبی دندان ها : یکی از شایع ترین علائم نیاز به ارتودنسی.
- دندان های روی هم قرار گرفته : فشردگی و روی هم قرار گرفتن دندان ها که باعث اختلال در بهداشت دهان می شود.
- مشکلات گفتاری : ناهنجاری های فک و دندان می تواند باعث مشکل در تلفظ صحیح کلمات شود.
- کج بودن فک و یا ناهمراستایی دندان ها : این مورد منجر به درد فک و گردن و همچنین مشکل در جویدن می شود.
روش های تشخیص مشکلات ارتودنسی
تشخیص مشکلات ارتودنسی به کمک روش های زیر انجام می شود :
- بررسی بالینی : متخصص ارتودنسی با بررسی ظاهر و وضعیت دندان ها فک ها و بایت فرد به وجود مشکل پی می برد.
- رادیوگرافی و عکس های دندانی : تصاویر اشعه ایکس به ارتودنتیست کمک می کنند تا ساختار داخلی فک و وضعیت دندان ها را بررسی کند.
- مدل سازی و قالب گیری : برای بررسی دقیق تر از دندان ها قالب گیری می شود.
روش های درمانی ارتودنسی
راه های درمان ارتودنسی به نوع و شدت مشکل بستگی دارند. برخی از رایج ترین روش ها عبارتند از :
- ارتودنسی ثابت (براکت ها) : شامل براکت های فلزی و سرامیکی که برای مدت زمان معینی روی دندان ها قرار می گیرند.
- ارتودنسی متحرک : از پلاک های متحرک استفاده می شود که بیمار می تواند در زمان هایی خاص آن ها را از دهان خود خارج کند.
- ارتودنسی نامرئی (اینویزالاین) : در این روش از پلاک های شفاف استفاده می شود که به دلیل نامرئی بودن ظاهر بهتری دارند.
- ارتودنسی جراحی : در برخی موارد شدید نیاز به جراحی فک برای تصحیح ناهنجاری ها است.
جدول روش های درمانی ارتودنسی
روش درمانی |
توضیحات |
مزایا |
معایب |
براکت ثابت |
شامل براکت های فلزی و سرامیکی |
پایداری بالا مناسب برای موارد پیچیده |
قابل مشاهده |
براکت سرامیکی |
براکت هایی از جنس سرامیک |
کمتر قابل مشاهده |
هزینه بیشتر |
اینویزالاین |
پلاک های شفاف و نامرئی |
زیبایی بالا راحتی بیشتر |
مناسب برای موارد خفیف تر |
ارتودنسی جراحی |
نیاز به جراحی فک |
درمان مشکلات پیچیده فک |
نیاز به جراحی و هزینه بالا |
مراقبت های خانگی حین درمان ارتودنسی
در طول درمان ارتودنسی رعایت نکات زیر ضروری است :
- رعایت بهداشت دهان و دندان : استفاده از مسواک های مخصوص براکت ها و نخ دندان ضروری است.
- پرهیز از خوردن غذاهای سخت و چسبنده : این غذاها می توانند به براکت ها آسیب بزنند.
- استفاده از محلول های دهان شویه : این محلول ها به تمیز نگه داشتن دهان و جلوگیری از عفونت کمک می کنند.
پیشگیری از ناهنجاری های دندانی
پیشگیری از بروز مشکلات دندانی به وسیله ی راهکارهای زیر امکان پذیر است :
- معاینات منظم دندانپزشکی : مراجعه به دندانپزشک از سنین کودکی به تشخیص زودهنگام مشکلات کمک می کند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان : مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان از بروز مشکلات جلوگیری می کند.
- پرهیز از عادات نامناسب : مکیدن انگشت و استفاده طولانی مدت از پستانک می تواند مشکلات دندانی ایجاد کند.
ویژگی های بهترین متخصص ارتودنسی
برای انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی به ویژگی های زیر توجه کنید :
- تخصص و تجربه : متخصصی که دوره های تخصصی ارتودنسی را گذرانده باشد.
- تجهیزات مدرن : استفاده از تکنولوژی های پیشرفته در تشخیص و درمان.
- برخورد و رفتار مناسب : توانایی برقراری ارتباط خوب با بیمار.
- ارائه خدمات پس از درمان : پیگیری وضعیت بیمار پس از پایان درمان ارتودنسی.
نتیجه گیری
درمان ارتودنسی نه تنها به بهبود ظاهر لبخند کمک می کند بلکه از مشکلات جدی دندانی و فکی در آینده نیز جلوگیری می کند. انتخاب متخصصی با تجربه و توجه به مراقبت های خانگی کلید موفقیت در این درمان است.
پرسش و پاسخ
آیا ارتودنسی دردناک است؟
در روزهای اولیه بعد از نصب براکت ها ممکن است کمی ناراحتی احساس شود ولی این حالت موقتی است و با گذشت چند روز بهبود می یابد.
بهترین سن برای شروع درمان ارتودنسی چه سنی است؟
بهترین زمان برای ارزیابی ارتودنسی در سن ۷ سالگی است اما درمان ها معمولاً در سنین نوجوانی و حتی بزرگسالی نیز قابل انجام هستند.
آیا بعد از درمان ارتودنسی نیاز به مراقبت خاصی هست؟
بله استفاده از ریتینر (نگهدارنده) پس از اتمام درمان برای حفظ نتایج ضروری است و باید طبق توصیه متخصص استفاده شود.