خلاصه کتاب سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین ( نویسنده نوید کدخدا )

کتاب «سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین» اثر نوید کدخدا، گامی اساسی در شناخت گنجینه های پنهان این دشت تاریخی است. این کتاب با بررسی ویژگی های بنیادی معماری ایرانی، به تحلیل دقیق آثار تاریخی و هنری ورامین در طول دوران های مختلف می پردازد و ابعاد کمتر شناخته شده این منطقه را روشن می سازد.

دشت ورامین، با موقعیت استراتژیک و پیشینه غنی خود، همواره یکی از نقاط کانونی تمدن ایران بوده است. این منطقه، نه تنها به دلیل حاصلخیزی خاک، بلکه به واسطه میراث فرهنگی و معماری کم نظیرش، شایسته توجهی عمیق تر است. اما متأسفانه، گنجینه های هنری و معماری ورامین اغلب در سایه شهرهای بزرگ تر و شناخته شده تر قرار گرفته اند و کمتر مورد پژوهش های جامع و هدفمند قرار گرفته اند. کتاب نوید کدخدا در این میان، خلأ موجود را پر می کند و با رویکردی علمی و تحلیلی، خواننده را به سفری اکتشافی در دل تاریخ و هنر این سرزمین دعوت می نماید.

این مقاله، با هدف ارائه یک خلاصه جامع و تحلیلی از کتاب ارزشمند «سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین»، به بررسی فصول و مباحث کلیدی آن می پردازد. مخاطبان اصلی این اثر و خلاصه حاضر، دانشجویان و پژوهشگران رشته های تاریخ هنر، معماری و باستان شناسی، علاقه مندان به میراث فرهنگی ایران، و همچنین بومیان و گردشگرانی هستند که در پی درک عمیق تر از پیشینه تاریخی و کالبد معماری ورامین هستند. این نوشتار سعی دارد تا با حفظ ساختار علمی و اعتبار محتوایی کتاب، پیچیدگی های موضوع را برای عموم قابل فهم سازد و به عنوان راهنمایی برای ورود به دنیای غنی هنر و معماری ورامین عمل کند.

مقدمه: ورامین، گهواره ای از هنر و معماری ایرانی

ورامین، سرزمینی با قدمتی دیرینه، همواره به عنوان گهواره ای از تمدن و هنر در فلات مرکزی ایران شناخته شده است. این منطقه، با آثار باستانی و معماری منحصربه فرد خود، روایتگر بخش های مهمی از تاریخ پرفرازونشیب این سرزمین است. کتاب سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین اثر نوید کدخدا، تلاشی ارزشمند برای روشنگری این تاریخ معماری و هنری کمتر دیده شده است.

معرفی کتاب و نویسنده: نوید کدخدا و اهمیت اثر او

نوید کدخدا، با سال ها تجربه در پژوهش های باستان شناسی و معماری، در این کتاب به بررسی دقیق و علمی ابنیه تاریخی ورامین پرداخته است. اثر او فراتر از یک معرفی ساده، تلاشی برای تحلیل، دسته بندی و تشریح اصول و ویژگی های معماری ایرانی در بستر تاریخی ورامین است. این کتاب از منظر اهمیت و جایگاه تاریخی-معماری ورامین، یک منبع مرجع محسوب می شود و به خواننده کمک می کند تا ورامین را نه تنها از منظر جغرافیایی، بلکه از دیدگاه هنری و تمدنی بازشناسد.

اهمیت و جایگاه تاریخی-معماری ورامین

ورامین، به دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم و نزدیکی به پایتخت های کهن ایران، از جمله ری، همواره از مراکز مهم تجاری، فرهنگی و سیاسی بوده است. همین موقعیت، سبب شده تا این منطقه میزبان آثار متعدد و متنوعی از دوران های مختلف تاریخی باشد. از قلعه های باستانی تا مساجد و کاروانسراهای عظیم اسلامی، هر بنایی در ورامین حکایتگر بخشی از تاریخ و نبوغ معماری ایرانی است. کدخدا به درستی بر این نکته تأکید دارد که شناخت معماری هر سرزمین، مستلزم درک عمیق تاریخ و سیر تحولات آن است.

هدف اصلی کتاب: تحلیل ویژگی های معماری ایرانی و آثار ورامین

کتاب «سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین» در صدد است تا ابتدا ویژگی های کلی معماری ایرانی را تشریح کرده و سپس با این مبانی نظری، به تحلیل تک تک آثار شاخص ورامین بپردازد. هدف اصلی نویسنده، نه صرفاً معرفی بناها، بلکه تبیین شیوه ها، مصالح، نیارش ها و تزئینات به کار رفته در آن هاست تا از این طریق، جایگاه ورامین در تاریخ هنر و معماری ایران را به وضوح نمایان سازد.

مبانی نظری: ویژگی ها و دسته بندی های معماری ایرانی در نگاه کدخدا

پیش از ورود به جزئیات آثار معماری ورامین، نوید کدخدا در کتاب خود به تشریح مبانی و اصول حاکم بر معماری ایرانی می پردازد. این بخش، درک عمیق تری از فلسفه و رویکرد معماران ایرانی در ساخت بناها را فراهم می آورد و کلید فهم آثار ورامین است.

اصول کلیدی معماری ایرانی

معماری ایرانی بر پایه ای از اصول اخلاقی و زیبایی شناختی بنا نهاده شده است که آن را از سایر سبک های معماری متمایز می کند. کدخدا به پنج اصل بنیادین اشاره دارد:

• مردم واری: این اصل به معنای طراحی بناها بر اساس نیازها، مقیاس انسانی و فرهنگ زندگی مردم است. بناهای ایرانی، فارغ از عظمت خود، همیشه حس صمیمیت و تناسب با ابعاد انسانی را حفظ می کنند. آن ها فضاهایی را می آفرینند که راحتی و آرامش را برای استفاده کنندگان به ارمغان می آورند.
• پرهیز از بیهودگی: معماران ایرانی هر عنصری را با هدف و کارکردی خاص طراحی می کردند. هیچ تزئین یا فرمی صرفاً برای زیبایی به کار نمی رفت؛ بلکه باید معنایی درونی یا کارکردی عملی (آمود و اندود) داشته باشد. این اصل به هوشمندی در استفاده از فضا، مصالح و زمان اشاره دارد.
• نیارش: نیارش، دانش سازه ای و استاتیکی معماری ایرانی است که بر پایداری، استحکام و مقاومت بنا در برابر نیروهای طبیعی تأکید دارد. معماران ایرانی با شناخت عمیق از مصالح و روش های ساخت، سازه هایی ماندگار و با دوام می آفریدند که نمونه های آن هنوز هم پس از قرن ها پابرجا هستند.
• خودبسندگی: این اصل به استفاده از مصالح بومی و محلی در ساخت بناها اشاره دارد. معماران با بهره گیری از منابع طبیعی موجود در هر منطقه، سازگاری بنا با اقلیم و محیط را تضمین می کردند و وابستگی به واردات را به حداقل می رساندند. این رویکرد نه تنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بود، بلکه به پایداری و همخوانی با محیط نیز کمک می کرد.
• درون گرایی: معماری ایرانی اغلب رویکردی درون گرا دارد که حریم خصوصی و آرامش فضاهای داخلی را در اولویت قرار می دهد. حیاط مرکزی، پنجره های مشبک و دیوارهای بلند، همگی برای ایجاد فضایی امن، آرام و محافظت شده از گزند عوامل بیرونی و نگاه های نامحرم طراحی شده اند.

تقسیم بندی شیوه های معماری در جهان اسلام

نوید کدخدا همچنین به تقسیم بندی شیوه های معماری در دوران اسلامی ایران می پردازد که این تقسیم بندی، چارچوبی برای تحلیل آثار ورامین فراهم می کند. این شیوه ها شامل پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی می شوند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند و در دوران های مختلف تاریخی ایران ظهور و تکامل یافته اند. ورامین، به دلیل تداوم حیات تمدنی خود، نمونه هایی از تجلی بسیاری از این شیوه ها را در خود جای داده است که این کتاب به تفصیل آن ها را بررسی می کند و جایگاه معماری ورامین را در این دسته بندی ها مشخص می سازد.

معماری ایرانی بر مردم واری، پرهیز از بیهودگی، نیارش مستحکم، خودبسندگی از مصالح محلی و درون گرایی برای حفظ حریم خصوصی استوار است. این اصول، نه تنها شالوده زیبایی، بلکه بنیان پایداری و کارایی آثار تاریخی ورامین را تشکیل داده اند.

ورامین در گذر تاریخ: از تمدن های کهن تا پیش از اسلام

کتاب سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین، بررسی خود را از دوران های بسیار کهن آغاز می کند تا ریشه های عمیق تمدن در این دشت را روشن سازد. ورامین، پیش از ورود اسلام، خاستگاه تمدن هایی بود که امروزه آثارشان به صورت محدود اما پراهمیت، نمایانگر پیشینه تاریخی این منطقه هستند.

تاریخ کهن ورامین: شواهد تمدن های پیش از میلاد مسیح

شواهد باستان شناسی نشان می دهند که دشت ورامین از هزاره ها پیش از میلاد مسیح، مسکونی بوده و تمدن هایی را در خود پرورش داده است. هرچند اطلاعات مکتوب و مستند از این دوران بسیار محدود است، اما کاوش های باستان شناسی در تپه های مختلف منطقه، قطعاتی از پازل تاریخ کهن ورامین را تکمیل می کنند. نویسنده به این محدودیت ها اشاره می کند اما بر وجود تمدنی کهن در این سرزمین تأکید می ورزد.

آثار باستانی شاخص پیش از اسلام

در میان بقایای معماری پیش از اسلام در ورامین، چند اثر برجسته وجود دارد که نوید کدخدا به تفصیل به آن ها می پردازد:

• قلعه ایرج: این قلعه عظیم خشتی، یکی از بزرگترین سازه های خشتی جهان است که قدمت آن به دوران ساسانی یا حتی پیش از آن می رسد. قلعه ایرج، نه تنها از نظر ابعاد و شیوه ساخت حیرت انگیز است، بلکه نقش مهمی در تاریخ نظامی و سیاسی منطقه داشته است. این بنا با دیوارهای مرتفع و برج های دیدبانی، نمادی از معماری دفاعی دوره خود محسوب می شود.
• کاروانسرای دیرگچین: هرچند این بنا بیشتر با عنوان کاروانسرا شناخته می شود و بخش هایی از آن در دوران اسلامی بازسازی شده، اما ریشه های ساخت آن به دوران ساسانی بازمی گردد. دیرگچین که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته، اهمیت استراتژیک فراوانی داشته و به عنوان یک ایستگاه مهم برای کاروان ها و مسافران عمل می کرده است. ساختار اولیه آن می تواند نمونه ای از معماری مهم دوره ساسانی در منطقه باشد.
• تپه های باستانی ورامین: تپه معین آباد و تپه شغالی از جمله سایت های باستانی هستند که کاوش ها در آن ها اطلاعات ارزشمندی در مورد زندگی، فرهنگ و هنر مردم ساکن در ورامین پیش از اسلام ارائه داده اند. این تپه ها، گواه بر سکونت طولانی مدت انسان در این منطقه و توسعه تمدنی در آن دوران هستند.

شیوه های معماری پیش از اسلام در ورامین

کدخدا در این بخش، به معرفی دو شیوه مهم معماری پیش از اسلام که ممکن است آثار آن در ورامین نیز تجلی یافته باشد، می پردازد:

• شیوه پارسی: این شیوه که متعلق به دوران هخامنشی است، با عظمت، شکوه و استفاده از ستون های بلند، ایوان ها و تالارهای وسیع مشخص می شود. اگرچه آثار شاخصی از این دوره به صورت مستقیم در ورامین یافت نشده، اما تأثیرات آن بر معماری نواحی همجوار و اصول کلی معماری ایرانی، قابل بررسی است.
• شیوه پارتی: معماری دوره اشکانی یا پارتی، با ویژگی هایی همچون ایوان های رفیع، استفاده از قوس و طاق و بهره گیری از خشت و گچ، از شیوه پارسی متمایز می شود. قلعه ایرج می تواند نمونه بارزی از تجلی این شیوه در منطقه ورامین باشد که نشان دهنده توانایی های معماران آن دوره در خلق سازه های عظیم و دفاعی است.

ورامین در دوران اسلامی: تحولات و شیوه های معماری

با ورود اسلام به ایران، تحولات عمیقی در ساختارهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و البته معماری این سرزمین رخ داد. ورامین نیز، به عنوان یکی از مناطق استراتژیک و پرجمعیت در نزدیکی ری، از این تغییرات مستثنی نبود. نوید کدخدا در این بخش از کتاب خود، به بررسی دقیق شیوه های معماری اسلامی در ورامین و آثار شاخص هر دوره می پردازد.

ورامین از صدر اسلام تا قرن چهارم: شیوه معماری خراسانی

دوره صدر اسلام و قرون اولیه هجری، با تأثیرات عمیق بر معماری ایران همراه بود. آتشکده ها به تدریج جای خود را به مساجد دادند، اما معماران ایرانی با هوشمندی و خلاقیت، عناصر بومی و دانش سازه ای خود را با نیازهای معماری اسلامی تلفیق کردند. شیوه معماری خراسانی، که از قرن اول تا چهارم هجری رواج داشت، با ویژگی هایی چون سادگی، درون گرایی، استفاده از مصالح بومی (مانند خشت و آجر) و طرح های شبستانی، تجلی گر این دوره است. ورامین، با توجه به نزدیکی به مراکز اولیه اسلامی، تحت تأثیر این شیوه قرار گرفت و نمونه هایی از بناهای اولیه اسلامی در آن ساخته شد که هرچند ممکن است امروزه بقایای زیادی از آن ها برجا نمانده باشد، اما تأثیرات فرهنگی و معماری آن قابل مشاهده است.

ورامین از قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم: شیوه معماری رازی

از قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم هجری، شیوه معماری رازی در ایران شکوفا شد. این شیوه که به دلیل خاستگاه آن از شهر ری نام گذاری شده، با پختگی در استفاده از آجر، تنوع در آجرکاری و گره سازی، ظهور ایوان ها و گنبدهای دو پوسته، و تزئینات غنی گچ بری و کاشی کاری شناخته می شود. ورامین، به دلیل نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی به ری، به شدت تحت تأثیر این شیوه قرار گرفت. نمونه هایی از بناهای این دوره در ورامین، نشان دهنده اوج هنر معماران رازی در منطقه است. توسعه شهرسازی و ساخت ابنیه مذهبی و عمومی، از جمله کاروانسراها و رباط ها، در این دوره به اوج خود رسید.

ورامین از اوایل قرن هفتم تا اواخر قرن نهم (دوره ایلخانی و تیموری): شیوه معماری آذری

دوره ایلخانی و تیموری (از اوایل قرن هفتم تا اواخر قرن نهم هجری) یکی از درخشان ترین ادوار در تاریخ معماری ایران است. شیوه معماری آذری، که اوج آن در این دوره است، با ویژگی هایی چون عظمت، تناسبات باشکوه، استفاده از گنبدهای رفیع، کاشی کاری معرق و گچ بری های ظریف شناخته می شود. ورامین در این دوره نیز، به دلیل اهمیت خود، شاهد خلق دو شاهکار معماری است که نوید کدخدا به تفصیل آن ها را بررسی می کند:

1. برج علاءالدوله (برج آرامگاهی علاءالدین): این برج آرامگاهی باشکوه، با معماری آجری و تزئینات بی نظیر، از نمونه های برجسته معماری ایلخانی است. کدخدا به ساختار، طرح های ساختمانی، مصالح و تزئینات آن می پردازد و آن را نمادی از پیشرفت هنر معماری در این دوره معرفی می کند. طراحی پیچیده آجرکاری و استفاده از عناصر هندسی، برج علاءالدوله را به یکی از جذاب ترین بناهای ورامین تبدیل کرده است.
2. مسجد جامع ورامین: این مسجد که به حق از شاهکارهای معماری دوره ایلخانی محسوب می شود، کانون اصلی مطالعات معماری اسلامی ورامین است. نوید کدخدا با جزئیات کامل، به شرح این بنای عظیم می پردازد.

معرفی مجموعه ورودی، ایوان ها، گنبدخانه و تزئینات مسجد جامع ورامین

• مجموعه ورودی (سر در ایوان): سر در ورودی مسجد جامع ورامین با ارتفاع چشمگیر و تزئینات کاشی کاری و گچ بری هنرمندانه، اولین جلوه شکوه این بنا است. طرح های هندسی و خطوط کوفی و ثلث، بازدیدکنندگان را به فضای درونی مسجد دعوت می کنند.
• ایوان ها: مسجد دارای چهار ایوان بزرگ است که هر یک به سمت یک حیاط مرکزی باز می شوند. این ایوان ها، با طاق های بلند و تزئینات خاص خود، فضایی روحانی و متناسب با اقلیم منطقه ایجاد کرده اند.
• گنبدخانه مقصوره: گنبدخانه اصلی مسجد، با گنبد عظیم خود که بر فراز مقرنس کاری های زیبا قرار گرفته، قلب تپنده بنا است. نورپردازی طبیعی و تزئینات گچ بری و کاشی کاری داخلی، فضایی عرفانی را به وجود آورده اند که نمونه ای برجسته از شیوه معماری آذری است.
• مصالح ساختمانی و تزئینی: در ساخت مسجد جامع ورامین، عمدتاً از آجر و گچ با کیفیت بالا استفاده شده است. تزئینات، شامل آجرکاری های ظریف، گچ بری های با نقوش هندسی و گیاهی، و کاشی کاری های معرق است که جزئیات و ظرافت های هنر اسلامی را به نمایش می گذارد.

ورامین پس از قرن دهم (صفویه، قاجار و مشروطه): شیوه معماری اصفهانی

پس از دوران ایلخانی و تیموری، ورامین در ادوار صفویه، قاجار و مشروطه نیز شاهد تحولات تاریخی و معماری بود. در این دوران، شیوه معماری اصفهانی که از قرن دهم به بعد در ایران رواج یافت، با ویژگی هایی چون سادگی در طرح، استفاده از رنگ های متنوع در کاشی کاری هفت رنگ، و توجه به تقارن و نورپردازی، خود را نشان داد.

• قصر بهرام: این کاروانسرا که در دل کویر بنا شده، نمونه ای از معماری دوره صفویه است که به دستور شاه عباس اول ساخته شده. قصر بهرام با پلان مربع و استفاده از آجر، نمادی از کاروانسراهای کویری است که با وجود سادگی، از استحکام و کارایی بالایی برخوردار است.
• کاروانسرای کاظم آباد: یکی دیگر از بناهای مهم دوره صفوی در ورامین، کاروانسرای کاظم آباد است که با طرح چهار ایوانی و تزئینات آجری خود، نقش مهمی در تسهیل رفت وآمد کاروان ها و مسافران در مسیرهای تجاری داشته است.
• شیوه معماری اصفهانی در ورامین: ویژگی های این شیوه، مانند استفاده از حیاط های مرکزی بزرگ، ایوان ها، و تزئینات آجری و کاشی کاری، در بناهای باقی مانده از این دوران در ورامین مشهود است. این بناها، اگرچه شاید به شکوه مسجد جامع نرسند، اما هر یک به نوبه خود، روایتگر بخشی از هنر و معماری دوران خود هستند.

نتیجه گیری: اهمیت مطالعه هنر و معماری ورامین

کتاب «سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین» اثر نوید کدخدا، نه تنها یک معرفی جامع از آثار معماری این منطقه است، بلکه یک تحلیل عمیق و تخصصی از ریشه ها، اصول و تحولات هنر و معماری ایرانی در بستر جغرافیایی و تاریخی ورامین به شمار می رود. این اثر، ورامین را از یک منطقه کمتر شناخته شده به گنجینه ای از دانش و هنر معماری تبدیل می کند و اهمیت آن را در تاریخ تمدن ایران نمایان می سازد.

دستاوردهای کلیدی کتاب نوید کدخدا

از مهمترین دستاوردهای این کتاب، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. شناسایی جامع آثار: کدخدا با دقت فراوان، آثار تاریخی و معماری ورامین را از دوران پیش از اسلام تا معاصر گردآوری و معرفی کرده است.
2. تحلیل شیوه ها: ارائه تحلیل دقیق از شیوه های معماری پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی در بافت ورامین.
3. تبیین اصول معماری ایرانی: برجسته سازی اصول بنیادین معماری ایرانی (مردم واری، پرهیز از بیهودگی، نیارش، خودبسندگی، درون گرایی) در نمونه های ورامین.
4. روشن سازی جایگاه ورامین: تثبیت جایگاه ورامین به عنوان یک قطب مهم در تاریخ هنر و معماری ایران.

این کتاب با رویکردی علمی و پژوهشی، اطلاعاتی ارزشمند و دسته بندی شده را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد که پیش از این به صورت یکپارچه کمتر در دسترس بود. «خلاصه کتاب سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین (نویسنده نوید کدخدا)» نشان می دهد که این اثر، منبعی حیاتی برای هر پژوهشگر و دانشجو در زمینه مطالعات ایران شناسی و معماری است.

نگاهی به آینده پژوهش ها

نوید کدخدا در اثر خود، راه را برای پژوهش های آتی در زمینه هنر و معماری ورامین هموار می سازد. هنوز هم جنبه های بسیاری از تاریخ این منطقه نیازمند کاوش های بیشتر و تحلیل های عمیق تر هستند. این کتاب، می تواند نقطه آغازی برای مطالعات میان رشته ای در حوزه های باستان شناسی، تاریخ اجتماعی و مطالعات شهری ورامین باشد. امید است که این اثر، الهام بخش نسل های بعدی پژوهشگران برای کشف و معرفی میراث های پنهان این سرزمین باشد.

چرا این کتاب را باید خواند؟

کتاب «سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین» نه تنها برای دانشجویان و متخصصین رشته های مرتبط ضروری است، بلکه برای هر فردی که به تاریخ و فرهنگ ایران علاقه مند است، مطالعه ای روشنگر و جذاب خواهد بود. این کتاب با زبانی شیوا و تحلیلی دقیق، به خواننده کمک می کند تا نه تنها با آثار باستانی ورامین آشنا شود، بلکه فهم عمیق تری از فلسفه و نبوغ نهفته در معماری ایرانی پیدا کند. این اثر، پنجره ای نو به سوی شناخت یکی از پربارترین مناطق تاریخی ایران می گشاید.

این کتاب برای چه کسانی توصیه می شود؟

مطالعه کتاب سیری در تاریخ هنر و معماری ورامین اثر نوید کدخدا، به گروه وسیعی از مخاطبان پیشنهاد می شود که به دنبال درک عمیق تر از میراث فرهنگی ایران، به ویژه منطقه ورامین، هستند. این اثر مرجعی ارزشمند برای موارد زیر است:

• دانشجویان و پژوهشگران: به ویژه در رشته های تاریخ هنر، معماری، باستان شناسی، ایران شناسی، و مطالعات شهری و منطقه ای، که به دنبال اطلاعات دقیق و تحلیلی از آثار ورامین هستند.
• علاقه مندان به میراث فرهنگی ایران: افرادی که به طور عمومی به تاریخ، هنر و معماری ایرانی، و به خصوص آثار کمتر شناخته شده منطقه ای، دلبستگی دارند.
• گردشگران و بومیان ورامین: کسانی که قصد بازدید از آثار تاریخی ورامین را دارند یا می خواهند اطلاعات عمیق تری درباره پیشینه فرهنگی و معماری شهر و منطقه خود به دست آورند.
• کتاب خوان ها و خریداران بالقوه کتاب: افرادی که پیش از تصمیم گیری برای خرید یا مطالعه کامل کتاب، به دنبال یک دید کلی از محتوا و ارزش های آن هستند. این خلاصه جامع، آن ها را در این تصمیم گیری یاری خواهد کرد.

کتاب حاضر، با تخصص و ژرف نگری نویسنده، نه تنها به معرفی بناها بسنده نمی کند، بلکه به ریشه یابی و تحلیل اصول زیبایی شناختی و کارکردی آن ها می پردازد و از این رو، برای مخاطبان گوناگون، از دانشجویان تا عموم علاقه مندان، بسیار مفید و روشنگر خواهد بود. مطالعه این اثر، غنای فرهنگی و هنری دشت ورامین را آشکار می سازد و به حفظ و معرفی این میراث گرانبها کمک شایانی می کند.