زمانی که میان کارفرما و کارگر قراردادی مبنی بر قرارداد کار منعقد می‌شود، هر دو طرفین موظف به انجام کارهایی می‌شوند. کارگر موظف است تا به فعالیت مورد نظر کارفرما بپردازد و راس ساعت در محل کار حضور داشته باشد. کارفرما نیز موظف است در قبال انجام وظایف کارگر، حق و حقوق او را به موقع پرداخت نماید. با این حال گاهی اوقات میان کارفرما و کارگر مشکلاتی به وجود می‌آید که منجر به اخراج کارگر از سوی کارفرما می‌شود. گاهی اوقات اخراج کارگر ناعادلانه بوده و سبب تضییع تمام حق و حقوق کاریش می‌شود. در این شرایط کارگر میتواند به شکایت از کارفرما بابت اخراج بپردازد. اما به چه صورت است و چه کارهایی باید در این زمینه انجام داد؟ در ادامه مطلب به بررسی این موارد خواهیم پرداخت. کسانی که ساکن تهران هستند، جهت پیدا کردن و گرفتن بهترین وکیل حقوقی در تهران همراه ما باشید.
اخراج کارگر و دلایل موجه آن
در رابطه با اخراج کارگر توسط کارفرما، قوانینی در اداره کار مبنی بر قوانین اخراج کارگر توسط کارفرما وجود دارد. طبق ماده 27 قانون کار، دلایلی وجود دارد که بر اساس آنها میتوان گفت اخراج کارگر موجه بوده است. در اینجا به این ماده قانونی و دلایل موجه اخراج کارگر توسط کارفرما اشاره می‌کنیم. برای پیدا کردن بهترین وکیل تهران به سایت مراجعه کنید.
طبق ماده 27 قانون کار و گزارشات master vakil : ” هر گاه کارگر در انجام وظایف محوله قصور بورزد و یا آیین‌نامه‌های انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض نماید، کارفرما حق دارد در‌صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به‌عنوان “حق سنوات” به وی پرداخته و قرارداد کار را فسخ نماید. در واحدهایی که فاقد شورای اسلامی کار هستند، نظر مثبت انجمن صنفی لازم است. در هر مورد از موارد یاد شده اگر مساله با توافق حل نشد به هیات تشخیص ارجاع و در صورت عدم حل اختلاف از طریق هیات حل اختلاف، رسیدگی و اقدام خواهد شد. در مدت رسیدگی مراجع حل اختلاف، قرارداد‌کار به حالت تعلیق در می‌آید.
تبصره 1 – کارگاه‌هایی که مشمول قانون شورای اسلامی کار نبوده و یا شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی در آن تشکیل نگردیده باشد یا فاقد نماینده کارگر باشند، اعلام نظر مثبت هیات تشخیص (موضوع ماده 158 این قانون) در فسخ قرارداد کار الزامی است.
تبصره 2 – موارد قصور و دستورالعملها و آیین‌نامه‌های انضباطی کارگاه‌ها به موجب مقرراتی است که با پیشنهاد شورای عالی کار به تصویب وزیر‌کار و امور اجتماعی خواهد رسید.”
طبق این ماده قانون کار میتوان اینطور گفت که اگر کارگر در انجام امور محول شده کوتاهی کند و بعد از تذکرات کتبی به آیین نامه‌های انضباطی توجهی نداشته باشد، کارفرما حق دارد که کارگر را اخراج نماید. در این شرایط اخراج کارگر توسط کارفرما موجه بوده و کارگر مقصر شناخته می‌شود.
شرایط شکایت از کارفرما بابت اخراج
در صورتی که کارفرما دلایل کافی برای اخراج کارگر نداشته باشد، محکوم شده و حق اخراج کردن کارگر خود را ندارد. اگر اخراج کارگر زودتر از زمان پایان قرارداد کاری صورت گرفته باشد، شروط شکایت از کارفرما بابت اخراج وجود دارد. علاوه بر این شروط دیگری نیز مطرح است که منجر به می شود در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم:
- بازگشت کارگر یا کارمند پس از مرخصی بدون حقوق و پذیرش نشدن از سوی کارفرما
- بازگشت شخص پس از مرخصی تحصیلی به مدت دو سال و عدم پذیرش از جانب کارفرما
در چنین مواردی، قرارداد کاری بین دو طرف به حالت تعلیق در آمده و کارفرما اجازه و حق اخراج کارگر خود را ندارد.
مهلت شکایت از کارفرما بعد از اخراج چقدر است؟
: در رابطه با شکایت از کارفرما بابت هر موضوعی، محدودیت زمانی وجود دارد. در رابطه با شکایت بابت اخراج نیز به همین صورت است. در واقع اگر کارگری قصد شکایت از کارفرما بابت اخراج را داشته باشد، باید دادخواست و شکواییه خود را ظرف یک ماه به مراجع صالح رسیدگی کننده در اداره کار ارائه نماید. در صورتی که در این بازه زمانی اقدامی از سوی کارگر یا کارمند صورت نگیرد، دادخواست او بی‌اثر مانده و ترتیب اثر داده نمی‌شود. پس در صورتی که از سوی کارفرمای خود با حکم اخراج مواجه شدید، بهتر است هر چه زودتر به اداره کار مراجعه کرده و مراحل لازم برای شکایت از کارفرما بابت اخراج را طی نمایید.
نحوه شکایت از کارفرما در سایت اداره کار
در گذشته کارگرانی که بابت هر موضوعی را داشتند، باید به طور سنتی و از طریق مراجعه حضوری به اداره کار یا شعب بیمه تامین اجتماعی اقدام می‌کردند. در حال حاضر این روش همچنان وجود دارد. اما افرادی که امکان مراجعه حضوری به این مراکز را ندارند، می‌توانند به صورت آنلاین و اینترنتی اقدام به شکایت از کارفرما کنند. سامانه شکایت وزارت کار تحت عنوان سامانه جامع روابط کار است که از طریق آن میتوان اقدامات مختلفی را بدون مراجعه حضوری به ادارات کار انجام داد. از این رو اگر کارگری قصد شکایت از کارفرمای خود را داشته باشد، میتواند از طریق این سامانه عمل کند و به طور اینترنتی از کارفرمای خود شکایت نماید. برای این کار در ابتدا کارگر باید احراز هویت شود و از طریق مراجعه حضوری به یکی از دفاتر پیشخوان دولت، این کار را انجام دهد.
مدارک لازم برای شکایت از کارفرما در اداره کار
بدون شک هر و تنظیم شکواییه‌ای، نیاز به مدارک خاصی دارد. این مدارک برای اثبات حقانیت در مرجع رسیدگی کننده هستند و باید حتما توسط شاکی ارائه شوند. در غیر این صورت به شکایت فرد توجهی نشده و شکایت او بلااثر می‌ماند. در رابطه با شکایت کارگر از کارفرما بابت اخراج نیز به همین صورت است. کارگر باید مدارک لازم جهت شکایت را داشته باشد و هنگام تنظیم شکایت آنها را ارائه نماید. حال مدارک لازم برای شکایت از کارفرما، به دو دسته تقسیم می‌شوند. برخی از این مدارک به مشخصات و اطلاعات پرسنلی کارگر و کارفرما و یا مشخصات محل کار ارتباط دارد. بخش دیگری از مدارک نیز به شواهد و مستندات کارگر برای اثبات ادعایش مربوط است.
در اینجا به مهمترین مدارک لازم برای شکایت از کارفرما اشاره می‌کنیم:
- اصل و کپی کارت‌های شناسایی (کارت ملی و شناسنامه)
- تصویر قرارداد کاری و فیش حقوقی در صورت وجود
- پرینت سابقه پرداخت حق بیمه
- پرینت حساب بانکی در صورت واریز حقوق
- هرگونه مدرکی مبنی بر احراز کارکرد و میزان سابقه کاری کارگر
نتایج شکایت از کارفرما بابت اخراج چه چیزهایی میتواند باشد؟
در صورتی که کارگر یا کارمند از کارفرمای خود به خاطر اخراج از کار شکایت کرده باشد، باید منتظر رای نهایی بماند. رای اداره کار برای اخراج کارگر چند حالت دارد که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم:
- رای بازگشت به کار: در صورتی که هیات تشخیص اخراج کارگر را غیر موجه تشخیص دهند، اقدام به رای بازگشت به کار صادر می‌کنند. در این شرایط کارفرما موظف است حقوق ایام بلاتکلیفی کارگر را نیز پرداخت نماید.
- موجه دانستن اخراج کارگر: حالت دیگر این است که هیات تشخیص، اخراج کارگر را موجه و طبق رعایت مقررات قانون کار بداند. در این شرایط باید کلیه مطالبات و حق و حقوق کارگر توسط کارفرما پرداخت شود.
- رای بازگشت به کار و عدم تمایل کارگر به ادامه کار با کارفرما: در صورتی که اداره کار و هیات تشخیص اخراج کارگر را غیر موجه دانسته و رای به بازگشت کار دهند، اما کارگر تمایلی به بازگشت و کار برای کارفرما نداشته باشد، کارفرما موظف می‌شود که به ازای هر سال کاری معادل 45 روز مزد به او پرداخت نماید و با کارگر تسویه حساب کند. در واقع در این شرایط کارفرما باید اقدام به پرداخت سنوات 45 روزه یا پایان کار 45 روزه نماید.
آیا شکایت از کارفرما بابت اخراج امکان پذیر است؟
در صورتی که کارفرما به سبب بی مسئولیتی کارمند عمل به اخراج او کند و قبل از اجرای این تصمیم به فرم کتبی به او اخطار داده باشد، می تواند با پرداخت حقوق باقی مانده و اینگونه سنوات کارمند، عذر او را بخواهد.
در این شروط اگر کارگر یا کارمند شکایتی داشته باشد، دوجانب می توانند با مراجعه به ماخذها مربوطه اظهارات خود را بیان کرده و شکایتشان را مطرح نمایند. در این فرم اگر کارفرما سبب قانع کننده ای برای اخراج نداشته باشد، محکوم شده و حق فسخ قرارداد را ندارد.
