مقدمه ای بر مراسم بزرگداشت مولانا

در میان چهره های درخشان ادب و عرفان ایرانی مولانا جلال الدین محمد بلخی جایگاهی بی بدیل دارد. اشعار و اندیشه های او پلی استوار میان فرهنگ ها و زبان ها بنا نهاده و پیام آور عشق صلح و برادری برای جهانیان بوده است. هر سال در آستانه سالگرد وفاتش عاشقان و شیفتگانش از سراسر دنیا در قونیه گرد هم می آیند تا در مراسم بزرگداشت مولانا یاد و خاطره او را گرامی بدارند. این مراسم فرصتی است برای تعمق در ژرفای اندیشه های مولانا تجدید پیمان با ارزش های انسانی و غرق شدن در فضای معنوی و عرفانی قونیه. این رویداد نه تنها یک آیین مذهبی بلکه جشنواره ای فرهنگی و هنری است که در آن موسیقی شعر رقص و هنرهای تجسمی در هم می آمیزند تا تصویری باشکوه از میراث مولانا به نمایش بگذارند. شرکت در این مراسم تجربه ای بی نظیر و فراموش نشدنی است که می تواند دریچه ای نو به سوی شناخت خود و جهان بگشاید.

بزرگداشت | گردشگری

مولانا که بود؟

جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولانا در سال 604 هجری قمری در بلخ (واقع در افغانستان امروزی) متولد شد. او از کودکی در خانواده ای اهل علم و عرفان پرورش یافت و تحت تعلیم پدرش بهاءالدین ولد که از بزرگان صوفیه بود دانش های دینی و عرفانی را فراگرفت. در نوجوانی به همراه خانواده اش به قونیه (واقع در ترکیه امروزی) مهاجرت کرد و در آنجا به تدریس و وعظ مشغول شد. نقطه عطف زندگی مولانا آشنایی اش با شمس تبریزی بود. این ملاقات تحولی عمیق در او ایجاد کرد و او را به سوی عشق و عرفان سوق داد. مولانا پس از شمس به سرودن اشعار عرفانی پرداخت و آثار گران بهایی همچون مثنوی معنوی دیوان شمس فیه ما فیه و مجالس سبعه را خلق کرد. او در سال 672 هجری قمری در قونیه درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.

اهمیت مولانا در جهان

مولانا شخصیتی فراتر از زمان و مکان است. پیام او پیام عشق صلح و برادری برای تمام انسان ها در هر زمان و مکانی است. آثار او به زبان های مختلف ترجمه شده و مورد استقبال گسترده قرار گرفته است. اندیشه های مولانا الهام بخش بسیاری از هنرمندان نویسندگان و متفکران در سراسر جهان بوده است. او به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران و عارفان جهان شناخته می شود و نامش همواره با عشق عرفان و معنویت همراه است. اهمیت مولانا تنها به جنبه ادبی و عرفانی آثارش محدود نمی شود بلکه تأثیر او بر فرهنگ و هنر جوامع مختلف نیز قابل توجه است. موسیقی رقص نقاشی و سایر هنرهای تجسمی همواره از اندیشه های مولانا الهام گرفته اند و آثار بی شماری در این زمینه ها خلق شده است.

نگاهی به آثار مولانا

مولانا آثار متعددی در زمینه های شعر نثر و عرفان از خود به یادگار گذاشته است. مهم ترین و مشهورترین اثر او مثنوی معنوی است. این کتاب مجموعه ای از داستان ها تمثیل ها و پندهای عرفانی است که در شش دفتر به زبان فارسی سروده شده است. مثنوی معنوی به عنوان یکی از بزرگ ترین آثار ادبی و عرفانی جهان شناخته می شود و تأثیر عمیقی بر فرهنگ و اندیشه ایرانی و اسلامی داشته است. از دیگر آثار مهم مولانا می توان به دیوان شمس تبریزی اشاره کرد. این دیوان مجموعه ای از غزل ها قصیده ها و رباعیات عرفانی است که مولانا در وصف شمس تبریزی و در بیان عشق و اشتیاق خود به او سروده است. فیه ما فیه مجموعه ای از سخنان و مجالس مولانا است که توسط مریدانش گردآوری شده است. مجالس سبعه نیز مجموعه ای از هفت مجلس وعظ و سخنرانی مولانا است.

مراسم بزرگداشت مولانا در قونیه

هر سال در آستانه سالگرد وفات مولانا مراسم بزرگداشتی در قونیه برگزار می شود. این مراسم فرصتی است برای عاشقان و شیفتگان مولانا از سراسر دنیا تا در کنار هم یاد و خاطره او را گرامی بدارند. مراسم بزرگداشت مولانا شامل برنامه های متنوعی از جمله رقص سماع موسیقی عرفانی شعرخوانی سخنرانی و نمایشگاه های هنری است. رقص سماع یکی از مهم ترین و جذاب ترین بخش های این مراسم است. در این رقص درویشان با پوشیدن لباس های سفید و بلند به دور خود می چرخند و با حرکات موزون عشق و ارادت خود را به خداوند و مولانا ابراز می کنند. موسیقی عرفانی با نوای نی و دف و سایر سازهای سنتی فضایی معنوی و روحانی ایجاد می کند و حاضران را به وجد می آورد. شعرخوانی با قرائت اشعار مولانا و سایر شاعران عرفانی دل ها را به نور معرفت روشن می کند. سخنرانی ها با بررسی ابعاد مختلف زندگی و اندیشه مولانا به شناخت هرچه بیشتر او کمک می کند.

قونیه محل برگزاری مراسم بزرگداشت مولانا

قونیه شهری تاریخی و مذهبی در ترکیه است که به عنوان مرکز عرفان و معنویت شناخته می شود. این شهر محل زندگی و مدفن مولانا جلال الدین محمد بلخی است و هر ساله میزبان مراسم بزرگداشت اوست. قونیه علاوه بر آرامگاه مولانا دارای جاذبه های گردشگری دیگری نیز هست که از جمله آن ها می توان به مسجد علاءالدین مدرسه اینجه مناره موزه باستان شناسی و شهر زیرزمینی کاراتای اشاره کرد. مسجد علاءالدین یکی از قدیمی ترین و زیباترین مساجد قونیه است که در دوران سلجوقیان ساخته شده است. مدرسه اینجه مناره با معماری بی نظیر و مناره های بلند خود یکی از نمادهای شهر قونیه است. موزه باستان شناسی آثار باستانی ارزشمندی از دوران های مختلف تاریخی را در خود جای داده است. شهر زیرزمینی کاراتای یکی از شهرهای زیرزمینی تاریخی ترکیه است که در دوران باستان برای پناه گرفتن از دشمنان ساخته شده است.

شب عرس

شب عرس به معنای شب عروسی به سالگرد وفات مولانا جلال الدین محمد بلخی اطلاق می شود. پیروان مولانا بر این باورند که مرگ پایان زندگی نیست بلکه آغاز وصال با معشوق است. به همین دلیل سالگرد وفات مولانا را شب عرس می نامند و آن را به عنوان شب عروسی و پیوند او با خداوند جشن می گیرند. در شب عرس مراسم ویژه ای در قونیه برگزار می شود که شامل رقص سماع موسیقی عرفانی شعرخوانی و سخنرانی است. رقص سماع در این شب نمادی از رهایی روح از جسم و پیوستن به عالم معناست. موسیقی عرفانی با نوای نی و دف و سایر سازهای سنتی فضایی روحانی و معنوی ایجاد می کند و حاضران را به وجد می آورد. شعرخوانی با قرائت اشعار مولانا و سایر شاعران عرفانی دل ها را به نور معرفت روشن می کند. سخنرانی ها با بررسی ابعاد مختلف زندگی و اندیشه مولانا به شناخت هرچه بیشتر او کمک می کند.

رقص سماع مراسم بزرگداشت مولانا

رقص سماع یکی از مهم ترین و جذاب ترین بخش های مراسم بزرگداشت مولانا در قونیه است. این رقص نوعی عبادت و ذکر خداوند است که در آن درویشان با پوشیدن لباس های سفید و بلند به دور خود می چرخند و با حرکات موزون عشق و ارادت خود را به خداوند و مولانا ابراز می کنند. رقص سماع نمادی از حرکت دایره وار کائنات و چرخش روح به سوی کمال است. در این رقص دست راست درویش به سوی آسمان بلند می شود تا فیض الهی را دریافت کند و دست چپ به سوی زمین پایین می آید تا آن را به دیگران منتقل کند. حرکات درویشان در رقص سماع نمادی از مراحل سلوک عرفانی و رسیدن به مقام فنا فی الله است. رقص سماع تنها یک رقص نیست بلکه تجربه ای معنوی و روحانی است که حاضران را به وجد می آورد و دل هایشان را به نور معرفت روشن می کند.

آرامگاه و موزه ی مولانا

آرامگاه مولانا در شهر قونیه واقع شده است و به عنوان یکی از مهم ترین زیارتگاه های مسلمانان و یکی از جاذبه های گردشگری ترکیه شناخته می شود. این آرامگاه در سال 1273 میلادی پس از فوت مولانا ساخته شده است و شامل بخش های مختلفی از جمله مسجد مدرسه کتابخانه و موزه است. گنبد سبز رنگ آرامگاه مولانا یکی از نمادهای شهر قونیه است و از دور قابل مشاهده است. موزه مولانا در کنار آرامگاه واقع شده است و آثار ارزشمندی از دوران زندگی مولانا و پیروانش را در خود جای داده است. از جمله این آثار می توان به نسخه های خطی مثنوی معنوی لباس ها و وسایل شخصی مولانا آلات موسیقی و آثار هنری اشاره کرد. بازدید از آرامگاه و موزه مولانا فرصتی است برای آشنایی با زندگی و اندیشه این عارف بزرگ و درک عمیق تر از میراث گران بهای او.

جاذبه های گردشگری قونیه

قونیه علاوه بر آرامگاه مولانا دارای جاذبه های گردشگری دیگری نیز هست که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تپه علاءالدین: تپه ای باستانی در مرکز شهر قونیه که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد. بر فراز این تپه مسجد علاءالدین و پارک تفریحی قرار دارد.
  • مدرسه اینجه مناره: مدرسه ای تاریخی با معماری بی نظیر و مناره های بلند که یکی از نمادهای شهر قونیه است.
  • موزه باستان شناسی قونیه: موزه ای که آثار باستانی ارزشمندی از دوران های مختلف تاریخی را در خود جای داده است.
  • شهر زیرزمینی کاراتای: یکی از شهرهای زیرزمینی تاریخی ترکیه که در دوران باستان برای پناه گرفتن از دشمنان ساخته شده است.
  • باغ پروانه ها: باغی زیبا و دیدنی که مجموعه ای از پروانه های رنگارنگ از سراسر جهان را در خود جای داده است.

بخش تاریخی قونیه مراسم بزرگداشت مولانا

بخش تاریخی قونیه با بافت سنتی و خانه های قدیمی خود فضایی دلنشین و جذاب دارد. در این بخش از شهر می توانید در کوچه های باریک قدم بزنید از مغازه های سنتی دیدن کنید و با فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی آشنا شوید. همچنین در بخش تاریخی قونیه می توانید از حمام های قدیمی مساجد تاریخی و کاروانسراها دیدن کنید و با تاریخ و فرهنگ این شهر بیشتر آشنا شوید.

مسجد شمس تبریزی مراسم بزرگداشت مولانا

مسجد شمس تبریزی یکی از مهم ترین اماکن مذهبی و تاریخی شهر قونیه است. این مسجد به یاد شمس تبریزی عارف و صوفی نامدار ساخته شده است و محل دفن او نیز می باشد. مسجد شمس تبریزی با معماری زیبا و فضای معنوی خود همواره مورد توجه زائران و گردشگران بوده است. در نزدیکی این مسجد پارکی به نام پارک شمس نیز وجود دارد که مکانی مناسب برای استراحت و تفریح است.

هتل های نزدیک به مراسم بزرگداشت مولانا

در شهر قونیه هتل های متعددی وجود دارد که می توانید برای اقامت در طول مراسم بزرگداشت مولانا انتخاب کنید. برخی از این هتل ها در نزدیکی آرامگاه مولانا و محل برگزاری مراسم واقع شده اند و دسترسی آسانی به این اماکن دارند. از جمله هتل های نزدیک به مراسم بزرگداشت مولانا می توان به هتل های زیر اشاره کرد:

  • هتل مثنوی
  • هتل هیلتون گاردن این قونیه
  • هتل ریکسوس قونیه
  • هتل آیبیس قونیه

هنگام رزرو هتل به موقعیت مکانی آن امکانات و خدمات ارائه شده و نظرات سایر مسافران توجه کنید تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

رفت و آمد و وسایل نقلیه

برای رفت و آمد در شهر قونیه می توانید از وسایل نقلیه مختلفی استفاده کنید. از جمله این وسایل نقلیه می توان به اتوبوس تراموا تاکسی و خودروی شخصی اشاره کرد. اتوبوس و تراموا از جمله وسایل نقلیه عمومی هستند که با هزینه کم امکان رفت و آمد در سطح شهر را فراهم می کنند. تاکسی گزینه مناسبی برای رفت و آمد سریع و آسان است. همچنین می توانید با اجاره خودروی شخصی به راحتی به تمام نقاط شهر دسترسی داشته باشید. فرودگاه قونیه در فاصله کمی از شهر واقع شده است و با استفاده از تاکسی یا اتوبوس می توانید به راحتی به مرکز شهر و محل برگزاری مراسم بزرگداشت مولانا دسترسی داشته باشید.

سوغات قونیه

قونیه دارای سوغاتی های متنوعی است که می توانید به عنوان یادگاری از این شهر تهیه کنید. از جمله سوغاتی های قونیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • شیرینی جزریه: شیرینی محلی قونیه که از هویج شکر و آجیل تهیه می شود.
  • سجاده: قونیه به عنوان مرکز تولید سجاده در ترکیه شناخته می شود و می توانید سجاده های زیبا و باکیفیتی را از این شهر تهیه کنید.
  • ظروف سفالی: ظروف سفالی با طرح های سنتی و زیبا از دیگر سوغاتی های قونیه هستند.
  • صنایع دستی: در قونیه می توانید انواع صنایع دستی از جمله فرش گلیم قلم زنی و معرق کاری را تهیه کنید.
  • ادویه جات: ادویه جات معطر و باکیفیت از دیگر سوغاتی های قونیه هستند که می توانید برای طعم دار کردن غذاهای خود از آن ها استفاده کنید.

مراسم بزرگداشت مولانا چه زمانی برگزار می شود؟

مراسم بزرگداشت مولانا هر سال در ماه دسامبر (معمولاً از 16 تا 26 آذر) در شهر قونیه ترکیه برگزار می شود.

جشنواره مولانا قونیه چند روز طول می کشد؟

جشنواره مولانا در قونیه معمولاً به مدت 10 روز برگزار می شود و شامل برنامه های متنوعی است.

شب عرس چیست و چرا اهمیت دارد؟

شب عرس به سالگرد وفات مولانا اشاره دارد و به معنای شب عروسی یا وصال او با خداوند است و بسیار مورد احترام است.

رقص سماع چه معنی و مفهومی دارد؟

رقص سماع نمادی از عشق عرفان و وحدت با خداوند است و یکی از مهم ترین بخش های مراسم بزرگداشت مولانا به شمار می رود.

چرا مراسم بزرگداشت مولانا در قونیه برگزار می شود؟

قونیه محل زندگی و دفن مولانا است و به همین دلیل این شهر به عنوان مرکز برگزاری مراسم بزرگداشت او انتخاب شده است.