اگر در فارکس، سهام یا کریپتو معامله کرده باشید و اخبار اقتصادی جهان یا تقویمهای اقتصادی را دنبال کنید احتمالا به تیترهای مربوط به سیاستهای فدرال رزرو یا کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) برخورد کردهاید. از نظر تحلیل بنیادی یا فاندمنتال رویدادهای فدرال رزرو در تمامی بازارهای معاملاتی بسیار مهم است. در ادامه با ماهیت و اهمیت فدرال رزرو و آثار آن در این بازارها آشنا میشوید.
فدرال رزرو چیست؟
تمامی کشورها دارای سیستم بانکی هستند و ممکن است انواع بانکهای خصوصی و دولتی در آنها فعالیت کنند. مجموعه بانکها و موسسات مالی هر کشور نیز در مرکز خود بانکی دارند که همگی در آن حساب دارند و باید به آن پاسخگو باشند. به این بانک بزرگ نامهای مختلفی اطلاق میشود و در اکثر کشورها به آن بانک مرکزی یا بانک ملی و اینچنین عناوینی داده شده است. با استناد به این مقاله بانک مرکزی آمریکا به نام فدرال رزرو یا همان صندوق ذخیره فدرال شناخته میشود.
رئیس کل فدرال رزرو توسط رئیسجمهور آمریکا تعیین میشود اما در کل سیاستهای این بانک تا حد زیادی از دولت مستقل است و برای تصویب سیاستهای خود نیازی به اجازه رئیسجمهور یا مجلس سنا یا کنگره ندارد.
وظایف فدرال رزرو
وظایف اصلی فدرال رزرو مشابه دیگر بانکهای مرکزی کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه است. این وظایف شامل نظارت بر فعالیت دیگر بانکها و موسسات مالی کشور، ایجاد سیستم پرداخت بین بانکی، تعیین نرخ بهره بین بانکی، تنظیم و کنترل تورم و تلاش برای ثبات قیمتها است. فدرال رزرو از طریق تنظیم نرخ بهره (interest rate) و همچنین تعیین میزان چاپ پول روی قیمتها و تورم اثر میگذارد. یکی دیگر از اهداف فدرال رزرو حفظ و بهبود شرایط اشتغال و کار در کشور است.
یکی دیگر از وظایف فدرال رزرو این است که اگر موسسه اقتصادی در شرایط بحرانی و نزدیک به ورشکستگی باشد و ورشکستگی آن روی اقتصاد کل ایالات متحده آثار مخرب قابل توجهی داشته باشد، فدرال رزرو به عنوان آخرین به این قبیل موسسات منابع کافی را به صورت وام یا غیره میدهد تا جلوی ورشکستگی آنها را بگیرد. این قابلیت فدرال رزرو در موارد متعدد در بحرانهای مالی و اقتصادی موسسات بزرگی مانند بانکها، بیمهها و بنگاههای صنعتی و تولیدی مهم را از ورشکستگی نجات داده است.
کمیته بازار آزاد فدرال رزرو (FOMC)
فدرال رزرو در کل پنج عضو اصلی دارد که همان اعضای هیئت مدیریت بانک هستند. هر سه ماه یک بار اعضای اصلی هیئت مدیره در کنار روسای ۱۲ بانک فدرال ایالتی جلسهای تحت عنوان کمیته بازار ازاد فدرال یا FOMC تشکیل میدهند. البته از این ۱۲ نفر فقط پنج نفر آنها در جلسات کمیته حق رای دارند.
رویدادهای FOMC از نظر تحلیل بنیادی اهمیت زیادی دارد چون بسیاری تصمیمات مهم مالی از قبیل تعیین نرخ بهره و یا کمکهای مالی در این جلسات گرفته میشود.
بسیاری اوقات این جلسات تعیین میکنند که چگونه از طریق تنظیم نرخ بهره، توازن بین تورم و اشتغال را برقرار کنند. معمولا افزایش نرخ بهره بانکی باعث کاهش نرخ تورم میشود اما در عین حال روی اشتغال و تولید نیز تاثیر منفی میگذارد. این کمیته جلساتی را به صورت ماهانه برگزار میکند که شما میتوانید اخبار FOMC را از این آدرس دنبال کنید.
اثر فدرال رزرو در بازارهای معاملاتی فارکس و سهام
همانطور که احتمالا میدانید در بازارهای معاملاتی از قبیل فارکس، سهام و ارز دیجیتال دو نوع تحلیل داریم، تحلیل بنیادی یا فاندمنتال و تحلیل تکنیکال یا فنی.
رویدادهای فدرال رزرو در دسته تحلیل بنیادی قرار میگیرند چون آمار و تصمیمات این سازمان روی اقتصاد و همچنین بر روحیه و تمایلات بازار تاثیرات مهمی دارد. معمولا در تقویم اقتصادی رویدادهایی مانند جلسات کمیته بازار آزاد یا FOMC، سخنرانیهای رئیس بانک فدرال (که فعلا بر عهده جروم پاول است)، و آمارهای منتشره توسط فدرال رزرو تاثیرگذار هستند.
فرضا در هنگام نوشتن این مقاله، یعنی سال ۲۰۲۲ میلادی در شرایط پساپاندمی کرونا قرار داریم. در دوران کرونا آمریکا برای کمک به کسب و کارها به اقداماتی از قبیل ارائه محرکهای مالی و چاپ پول و همچنین کاهش نرخ بهره بانکی دست زد. این اقدامات تاثیر مثبت قابل توجهی روی اشتغال و بازار کار در این کشور داشت اما به عنوان پیامد منفی این اقدامات، فعلا اقتصاد این کشور با افزایش نرخ تورم مواجه است که تا نزدیک ۱۰ درصد نیز رسیده است.
برای بسیاری معاملهگران و سرمایهگذاران این که فدرال رزرو آمریکا دست به افزایش نرخ بهره بزند یا کاهش آن میتواند در ارزش دلار آمریکا و وضعیت اقتصاد و سهام شرکتهای آمریکایی اثر مهمی داشته باشد. همچنین نرخ تورم روی قیمت طلا اثرگذار است و معمولا افزایش تورم باعث افزایش تقاضا برای خرید طلا و بالا رفتن قیمت این فلز میشود.
ترازنامه فدرال رزرو
ترازنامه فدرال رزرو یا balance sheet در کل به معنای سندی است که در آن کل هزینهها و درآمدهای یک سازمان ذکر میشود تا مشخص شود چه مقدار سود یا زیان داشته است. بسته به ابعاد سازمان و جزئیات گزارش این ترازنامه میتواند یک صفحه و یا هزاران صفحه باشد. ترازنامه فدرال رزرو نیز داراییها (assets) و بدهیها (liabilities) این سازمان را ذکر میکند.
در کل وقتی که فدرال رزرو دست به خرید اوراق قرضه یا اوراق مشارکت و غیره میزند و یا داراییهای رهنی را خریداری میکند بدان معناست که دارد به جریان پول و اشتغال و رشد اقتصادی کشور کمک میکند و در اصطلاح اقتصاد سیاست انبساطی را در پیش گرفته است.
معمولا زمانی که اقتصاد دچار رکود باشد (به سبب بحران اقتصادی، حوادثی مانند پاندمی کرونا و غیره) بانک این سیاست انبساطی را در پیش میگیرد تا به اقتصاد و کسب و کارها کمک کند و تاثیر رکود و بیکاری را بر اقتصاد کشور کاهش دهد. در چنین شرایطی معمولا ارزش این داراییها افزایش مییابد و در کل اغلب نرخ تورم نیز بالاتر میرود.
زمانی که فدرال رزرو این خریدها را کم میکند و یا دست به فروش آنها میزند یعنی سیاست پولی انقباضی در پیش گرفته است. سیاست انقباضی باعث کاهش میزان نقدینگی و پول در گردش میشود. این امر نیز باعث کاهش قیمت این داراییها شده و نرخ تورم را کمتر میکند.
با این اوصاف، بسیاری تحلیلگران بنیادی ترازنامههای فدرال رزرو را برای این بررسی میکنند که ببینند رفتار بانک در این رابطه چگونه است و آیا سیاست انبساطی در پیش دارد و یا سیاست انقباضی را در پیش گرفته است.
چون سیاست پولی بانک روی نرخ تورم، میزان اشتغال و رشد اقتصادی، و قیمت انواع داراییها مانند فلزات گرانبها، ارزها، سهام شرکتها و غیره تاثیر میگذارد از نظر بنیادی یا فاندمنتال بسیار مهم است. در کل بهترین استراتژی در معامله این است که عوامل بنیادی و تکنیکال هر دو در نظر گرفته شوند.
برای مثال اگر ترازنامه نشان دهد که فدرال رزرو دارد داراییهای گفته شده را میخرد میتوان اینطور نتیجه گرفت که چاپ پول بیشتر شده و نرخ تورم بیشتر میشود. این امر روی ارزش دلار آمریکا اثر منفی دارد ولی در مقابل میتواند روی ارزش طلا اثر مثبت داشته باشد. البته برای تحلیل درست در فارکس یا ارز دیجیتال باید ارز مقابل را نیز در نظر گرفت. مثلا در جفتارز EUR/USD باید دید که بانک مرکزی اروپا چه سیاستهایی را در پیش گرفته است. در سهام اما حمایت فدرال رزرو از اقتصاد میتواند سیگنالی مثبت باشد.
ترازنامه فدرال رزرو به طور هفتگی در گزارشات این سازمان منتشر میشود.
جمعبندی
در این مطلب با ماهیت فدرال رزرو به عنوان بانک مرکزی کشور ایالات متحده آمریکا (USA) آشنا شدیم و وظایف اصلی آن را به طور خلاصه و کلی برشمردیم. حال میدانیم که فدرال رزرو با مجموعهای از وظایف و اختیارات، منجمله تعیین سیاستهای پولی از چند نظر در اقتصاد آمریکا تاثیرگذار است و به همین علت از نظر تحلیل بنیادی یا فاندمنتال برخی از رویدادها و گزارشات فدرال رزرو بسیار مهم هستند.
یکی از این رویدادها، گزارشی است که تحت عنوان ترازنامه فدرال رزرو منتشر میشود و میتوان با مطالعه آن تا حدی سیاستهای مالی این بانک را فهمید. به همین سبب ترازنامه فدرال رزرو در کنار برخی دیگر گزارشات مربوط به این بانک، مانند تصمیماتی که در جلسات FOMC گرفته میشود برای معاملهگرانی که با تحلیل بنیادی سر و کار دارند مهم است.