در فروردین ماه امسال میزان وجه نقد معادل 5806.8 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به پایان سال 20.2 و 34.5 درصد نسبت به پایان فروردین سال 1400 افزایش داشته است.
به رابوت اینترنشنال نیوز به نقل از بنگ مرکیزی، در رابوت انگلیست تولاگات کلان کلان در آبان ماهامدهه است. مدیریت انتظارات تورمی به عنوان یکی از ارکان مهم در زمینه هدایت نرخ تورم به سمت هدف تورمی، نیازمند ارائه اطلاعات صحیح و به موقع مجموعه تحولات و اقدامات کلان اقتصادی بانک مرکزی به جامعه و فعالان اقتصادی این امر باعث می شود بانک مرکزی علاوه بر شکل گیری انتظارات درست، اهداف حفظ ارزش پول ملی (کنترل تورم) و کمک به رشد اقتصادی را در شرایط بهتر دنبال کند. بر این اساس خلاصه ای از مجموعه تحولات و اقدامات کلان اقتصادی بانک مرکزی در راستای تحقق اهداف و مأموریت های خود در مرداد ماه 1401 به شرح زیر ارائه می شود.
1- تحولات اقتصاد
بررسی تغییرات شاخص تورم ماهانه کلیه کالاها و خدمات مصرفی در سال جاری نشان میدهد که شاخص تورم ماهانه کل مصرفکنندگان در فروردین ماه سال جاری با کاهش 0.7 درصدی نسبت به ماه قبل (2.9 درصد) به 2.2 رسیده است. درصد در عین حال تورم نقطه به نقطه نیز با 0.4 واحد درصد کاهش به 44.3 درصد رسید. در عین حال، شاخص تورم دوازده ماهه کل کالاها و خدمات مصرفی در فروردین ماه سال جاری 39.9 درصد افزایش را به ثبت رساند.
بررسی شاخص تورم ماهانه کالاها و خدمات مصرفی به تفکیک گروههای خاص «کالاها» و «خدمات» در فروردین ماه نشان میدهد که تورم ماهانه هر دو گروه و گروههای «کالاها» و «خدمات» به ترتیب 0.5 کاهش داشته است. و با کاهش 14 درصدی نسبت به ماه قبل به میزان 1.1 و 3.9 درصد رسیده است. بررسی تغییرات تورم ماهانه گروه کالایی به تفکیک «خوراکی ها» و «غیرخوراکی ها» نیز منجر به کاهش نرخ تورم ماهانه اقلام خوراکی و افزایش تورم ماهانه اقلام غیرخوراکی در بازار شد. ماه جاری آوریل نسبت به ماه قبل. در همین راستا، شاخص قیمت خوراکیها، آشامیدنیها و غیرخوراکیها به ترتیب (با اختلاف معنیدار 25.5 و 22.9 درصد) نسبت به مهرماه 0.9 واحد درصد کاهش و 0.2 واحد درصد افزایش یافت که تورم ماهانه 0.3 و 2.3 درصد، سهمی معادل 0.1 و 0.6 واحد درصد از کل شاخص تورم ماهانه (2.2 درصد) در فروردین ماه سال جاری دارد.
بررسی تغییرات شاخص خدمات نشان دهنده تورم ماهانه است که این شاخص با کاهش 1.4 درصدی از 5.2 درصد در مهرماه به 3.9 درصد در فروردین ماه امسال رسید. بررسی تغییرات بیشتر در این شاخص حاکی از آن است که تورم ماهانه این گروه عمدتاً متاثر از تغییرات شاخص خدمات در گروه «مسکن و خدمات ساختمانی» بوده است. به طوری که این نماگر سهمی معادل 3.2 درصد از تورم ماهانه را به گروه خدمات در فروردین ماه سال جاری (3.9 درصد) اختصاص داده است.
در حوزه تجارت خارجی نیز بر اساس اخبار منتشر شده از سوی گمرک ایران، طی هشت ماهه سال 1401 ارزش صادرات گمرکی معادل 32.4 میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه در سال 1394 حدود 4.4 درصد افزایش داشته است. 1400 است ارزش واردات گمرک نیز در این زمان 37.1 میلیارد دلار گزارش شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 15.2 درصد افزایش داشته است.
بر اساس اطلاعات درج شده در سامانه معاملات الکترونیکی ارز، تحلیل تغییرات بازار ارز حاکی از آن است که در فروردین ماه میانگین قیمت فروش دلار در بازار مرجع حدود 275.9 هزار ریال بوده که حکایت از افزایش 1.4 درصدی دارد. نسبت به اکتبر در قسمت اسکناس نیز میانگین قیمت فروش دلار در این ماه حدود 289.0 هزار ریال بوده که نسبت به شهریور ماه 0.6 درصد افزایش نشان می دهد.
در بازار مسکن و بر اساس اطلاعات به دست آمده از سامانه ثبت اسناد و املاک، میانگین قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران در فروردین ماه 1301 نسبت به ماه قبل 6.8 درصد و نسبت به در ماه مشابه سال گذشته نیز 45.9 درصد افزایش داشته است. در بازار سهام، شاخص کل بورس در پایان فروردین ماه نسبت به روز گذشته 7.6 درصد افزایش یافت. لازم به ذکر است سیاست گذار پولی تغییرات قیمت دارایی ها را به صورت مستمر رصد کرده و به نشانه های تغییر سطح انتظارات تورمی توجه خواهد داشت.
بررسی تغییرات بازار بین بانکی در فروردین ماه حاکی از افزایش جزئی حجم معاملات و تثبیت قیمت در میزان ماه های گذشته و محدوده آستانه از پیش تعیین شده است.
همچنین وضعیت منحنی بازده اوراق خزانه نشان می دهد که بستگی به انتظارات تورمی فعلی و افزایش تقاضای نقدینگی و در نتیجه عرضه بیشتر اوراق مالی در بازارها (و در نتیجه افزایش نرخ بازدهی تا سررسید این اوراق)، این منحنی در مرداد ماه بهری بالهری است. اما کاهش اختلاف نرخ بلندمدت و کوتاه مدت در فروردین ماه سال جاری نسبت به ماه قبل حاکی از آن است که تقاضا برای نرخ بازدهی در تمامی سررسیدها از سوی سرمایه گذاران تقریبا یکسان است.
میزان وجه نقد در پایان فروردین 1401 معادل 58068.4 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به پایان سال 20.2 و 34.5 درصد نسبت به پایان فروردین 1400 افزایش داشته است. نرخ رشد متغیر ذکر شده در هشت ماهه اول سال قبل و دوازده ماه منتهی به فروردین ماه سال 1400 به ترتیب معادل 24.2 و 42.0 درصد بوده است. لازم به ذکر است بخشی از رشد نقدی فروردین ماه سال 1400 (معادل 2.4 درصد رشد هشت ماهه و 2.7 درصد رشد دوازده ماهه) مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه به کل دارایی های بانک است. و کتاب بدهی ها در اقتصاد آنلاین خلاصه اطلاعات دفتر کلیه دارایی ها و بدهی های بانک (با یکپارچه سازی).
میزان پول پایه در پایان فروردین 1401 (معادل 7276.0 هزار میلیارد ریال) نسبت به پایان سال 1400 20.5 درصد افزایش یافت. همچنین نرخ رشد در دومین ماه ارز پایه با 1.2 واحد درصد کاهش نسبت به نرخ رشد مدت مشابه سال قبل (35.8 درصد) در پایان مرداد ماه 1401 به 34.6 درصد رسید.
2- اقدامات بانک مرکزی
– بانک مرکزی در فروردین ماه 1401 با هدف مدیریت بازار نقدینگی ریال بین بانکی اقدامات اعتباری زیر را در تعامل با بانک ها انجام داد.
– پایان عملیات بازار مجدد با توافق خرید از طریق پنج مزایده به ترتیب به ارزش های 695، 695، 695، 685 و 675 هزار میلیارد ریال به ارزش کل معاملات 3445 هزار میلیارد ریال در قالب قرارداد با مهلت 7 روزه بهره برداری از بازارچه تا پایان فروردین معادل 675 هزار میلیارد ریال باز است.
– بانک ها برای رفع نیاز نقدینگی طی 22 روز کاری به مبلغ 471 هزار میلیارد ریال از اعتبارات عادی به سقف قیمت استفاده می کنند (تراز اعتبارات عادی در پایان فروردین 9/38 هزار میلیارد ریال).
– در فروردین ماه سال جاری طی چهار مرحله حراج و یک مرحله پذیره نویسی اوراق مالی اسلامی دولتی، در مجموع 87.1 هزار میلیارد ریال اوراق توسط پایگاه معاملاتی بانک مرکزی فروخته شد که از این میزان 15 هزار میلیارد ریال. تحت پذیره نویسی بودند و 72.1 هزار میلیارد آن در مزایده خریداری شد که بیشتر توسط سرمایه گذاران دیگر خریداری شد.
پیام پایانی