علت کمردرد هنگام خم و راست شدن (+ راه درمان)

در بسیاری از مواقع دانستن علت کمردرد هنگام خم و راست شدن، در حفظ سلامت تاثیر فراوانی دارد. با ما همراه باشید تا به بررسی این علل بپردازیم.

آیا سبک زندگی می‌تواند علت کمردرد در هنگام خم و راست شدن باشد؟

شاید باور آن سخت باشد، اما علت کمردرد هنگام خم و راست شدن شما، حتی می‌تواند به سبک زندگیتان بازگردد. کمردردهای رایجی که حاصل وضعیت نامناسب بدن در هنگام نشستن، برخاستن، بلند کردن نادرست اجسام سنگین، آسیب‌دیدگی و یا برخی مشکلات فیزیکی دیگر است. براساس آمارهای بدست آمده، 25% از افراد در هر دوره‌ی 3 ماهه، یک روز را با رِنج متفاوتی از کمردرد سپری می‌کنند. متاسفانه بسیاری از آنها علت این کمردردهای طاقت‌فرسا را نمی‌دانند و از همینجاست که تازه مشکلات آنها آغاز می‌شود.

همانگونه که می‌دانید ستون فقرات مجموعه‌ای از استخوان‌های دیسک‌مانند است که نخاع از مرکز آنها عبور کرده و به مغز می‌رسد. تعدادی از مشکلات ارثی و یا اکتسابی وجود دارند که سلامت این دیسک‌ها را به خطر می‌اندازند و سبب ایجاد درد در ناحیه‌ی کمر می‌شوند. به علت اهمیت این ساختار در بدن، تلاش کرده‌ایم تا در این مقاله به بررسی برخی علل و راه‌های درمان آنها بپردازیم.

بیرون‌زدگی دیسک در محل ستون فقرات و ایجاد فتق دیسک کمر و یا سیاتیک

رایج‌ترین و در عین حال ساده‌ترین علت کمردرد هنگام خم و راست شدن

پر واضح است که در بسیاری از مواقع، حتما نیازی نیست اتفاق خاصی رخ دهد تا کمردرد آغاز شود. تنها یک کشش ساده و نشستن یا برخاستنی غیر ایمن نیز می‌توانند علائم کمردرد را ایجاد کنند. اولین عامل ایجادکننده‌ی کمردرد، خم‌شدگی ستون فقرات است. از آنجایی که در این پوزیشن، قسمت پایینی کمر کشش زیادی را متحمل می‌شود، احساس درد در این قسمت شروع به ایجاد شدن خواهد کرد. التهاب، گرفتگی عضلات و محدودشدن حرکات بدن از دیگر مشکلاتی هستند که می‌توانند در پی این عارضه ایجاد گردند.

اسپاسم یا گرفتگی عضلانی، شایع‌ترین علت کمردرد هنگام خم و راست شدن است. شاید یک روز عادی را با برنامه‌ی همیشگی خود سپری کنید، اما دچار اسپاسم عضلانی شوید. البته برخی حرکات ورزشی(مخصوصا زمانی که یک حرکت را برای اولین بار انجام می‌دهید) نیز می‌توانند به این قضیه دامن بزنند. اما معمولا اسپاسم عضلانی نتیجه‌ی کم آبی بدن، کاهش جریان خون، فشرده‌شدن عصب‌ها و استفاده‌ی بیش از حد از عضلات است.

سیاتیک و فتق دیسک، مشکلاتی با ماهیت مشابه

دومین علت کمردرد هنگام خم و راست شدن، فتق دیسک کمر(که اشتباها آن را با نام دیسک کمر می‌شناسند) است. ستون فقرات مجموعه‌ای از مهره‌هاست که به واسطه‌ی دیسک‌هایی محافظت می‌شوند. اگر به هر دلیلی از جمله افزایش سن، فرسودگی و تخریب دیسک‌ها، فشار ناگهانی و یا غیر ایمن و … این دیسک‌ها دچار بیرون‌زدگی(فتق) شوند؛ فتق دیسک کمر به وجود می‌آید.

با ایجاد فتق، فشار و درد بر روی اعصاب موجود در این ناحیه بیشتر خواهد شد. هر یک از دیسک‌ها که دچار بیرون‌زدگی شود، بر حسب عصبِ اندام‌های متصله، علائم مختلفی را ایجاد می‌کند. احساس درد در دست و پاها، بی حسی، کوفتگی ماهیچه‌ها، مورمور شدن یا درد ناگهانی که حتی در هنگام خم شدن یا برخاستن، تشدید می‌شوند، از علائم این عارضه می‌باشند. سیاتیک نیز بر اثر فتق دیسک بر روی اعصاب سیاتیک در پایین کمر ایجاد می‌شود! و می‌تواند موجب احساس فشار، سوزش یا درد شدید در قسمت پایین کمر تا پایین پاها، عدم کنترل معده و مثانه ‌گردد.

بررسی علت کمردرد هنگام خم و راست شدن در پی آسیب ستون فقرات

اسپوندیلولیز یکی دیگر از عوامل ایجادکننده‌ی کمر درد است. این عارضه که بیشتر در ورزشکاران جوان(مانند برخی فوتبالیست‌ها و ژیمناستیک‌کاران) و در اثر ایجاد شکست در مهره‌های ستون فقرات رخ می‌دهد، فرد را دچار مشکلات زیادی در هنگام صاف ایستادن، می‌کند. از دیگر علائم اسپوندیلولیستیزیس می‌توان به درد در ران‌ها و باسن اشاره کرد که با افزایش فعالیت بدتر نیز می‌گردد.

ایجاد بیماری‌های التهابی نیز آخرین علت کمردرد هنگام خم و راست شدن است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. اسپوندیلیت آنکیلوزان از جمله بیماری‌های مزمن التهابی است که به علت جوش‌خوردن استخوان‌های ستون فقرات(مخصوصا مفاصل نزدیک لگن و ران‌ها) پدید می‌آید. بیماران مبتلا به این عارضه دچار احساس درد شدید در هنگام خم شدن، سفتی کمر و مشکلات دیگری می‌گردند. این بیماری همچنین سبب ایجاد قوز در افراد می‌شود.

بررسی علت کمردرد هنگام خم و راست شدن

آیا می‌توان از ایجاد کمردرد جلوگیری کرد؟

صرف‌نظر از علت کمردرد هنگام خم و راست شدن، راه‌های فراوانی وجود دارد که می‌توانند به شما عزیزان کمک کنند تا به این مشکل دردسرساز دچار نشوید. زیرا که در بسیاری از مواقع، وجود یک عامل کوچک می‌تواند در گذر زمان مشکلات حادتری ایجاد کند. بنابراین آگاهی از این عوامل، گام موثری در حفظ سلامت شما عزیزان خواهد داشت. درد کمر غالبا در افراد کم‌تحرک، افراد سیگاری، افرادی که فعالیت‌های شدید فیزیکی دارند و یا افرادی که از اضافه وزن رنج می‌برند، شایع است.

بنابراین اگر جزء هر یک از گروه‌های نام‌برده هستید، برای جلوگیری از این عارضه، بهتر است تغییرات اساسی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. رژیم غذایی مناسب، ورزش‌ منظم، پرهیز از انجام فعالیت‌های آسیب‌رسان، صاف نشستن، درست تکیه‌دادن و … از جمله راهکارهایی هستند که کمک فراوانی به شما خواهند کرد. علاوه بر آن، توجه داشته باشید که در زمان بلندکردن اجسام سنگین، به جای اینکه از ناحیه‌ی کمر خم شوید، ران و زانوها را خم کنید.

چگونگی درمان علت کمردرد هنگام خم و راست شدن!

تا این قسمت از مقاله تلاش کردیم تا با پرداختن به اساسی‌ترین عوامل موثر در کمردرد، یک دید کلی برای شما عزیزان ترسیم کنیم. به راه‌های پیشگیری اشاره کردیم و اکنون لازم است تا شما را با انواع روش‌های درمانی آشنا کنیم. با توجه به تشخیص پزشک معالج و نوع عارضه‌ی ایجاد شده، راه‌های متفاوتی برای درمان کمردرد وجود دارد که عبارتند از:

  • مراقبت در منزل به کمک روش‌هایی که پیش‌تر به آنها اشاره کردیم
  • استفاده از کمربند طبی یا کمپرس آب سرد و یا آب گرم (با توجه به تجویز پزشک)
  • ماساژ درمانی، مخصوصا با استفاده از روغن‌هایی مانند روغن سیاهدانه و زنجبیل
  • الکتروتراپی
  • مگنت تراپی
  • فیزیوتراپی در آب
  • مصرف داروهای مسکن و یا NSAID(البته در این حالت می‌بایست حتما تحت نظر پزشک و با تجویز وی این داروها را مصرف نمایید. زیرا که مصرف خودسرانه‌ی این داروها عوارض جبران‌ناپذیری به دنبال دارد)
  • انجام ورزش‌هایی مانند شنا، یوگا، پیلاتس و سایر ورزش‌های مشابه که علاوه بر ماهیت درمانی، دارای فعالیت‌های سنگین و شدید نیستند.
مقایسه‌ی نحوه‌ی صحیح(شکل بالا) و نحوه‌ی غلط(شکل پایین) حرکت کششی مربوط به کمر