۲۷ خرداد در دنیای علم چه خبر؟  

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۷ خرداد برابر ۱۶ ژوئن را ورق می‌زنیم.

***

ثبت اختراع ساعت آونگی

۱۶ ژوئن ۱۶۵۷ میلادی برابر با ۲۷ خرداد ۱۰۳۶ خورشیدی، کریستیان هویگنس، دانشمند و مخترع هلندی، اولین ساعت آونگی را ثبت اختراع کرد. هرچند این احتمال وجود دارد که دیگران قبل از او در این زمینه کار کرده باشند، اما هویگنس در ساخت ساعت آونگی کاربردی به پیشرفت‌های بزرگی دست یافت. او برای اندازه‌گیری‌های نجومی خود به دقت زمانی نیاز داشت. درواقع، هویگنس برپایه کشف گالیله درباره نوسان آونگ توانست قوانین آونگ ساده را کشف کند و در دسامبر ۱۶۵۶ ساعت آونگی را اختراع کرد. هویگنس همچنین کتابی باعنوان درباب نوسان ساعت‌ها نوشت. او را بیشتر برای کشف تایتان، بزرگ‌ترین قمر سیاره زحل می‌شناسند.

جان اسنو

۱۶ ژوئن ۱۸۵۸ میلادی برابر با ۲۷ خرداد ۱۲۳۷ خورشیدی، جان اسنو، متخصص زنان و زایمان، همه‌گیرشناس انگلیسی و اصلاح‌کننده بهداشت عمومی درگذشت. اسنو از اولین کسانی بود که از بیهوشی استفاده کرد و به‌عنوان همه‌گیرشناسی پیشرو شهرت یافت. اسنو در کتاب «درباب نحوه ارتباطات وبا» که در سال ۱۸۴۹ نوشت پیشنهاد کرد که وبا یک بیماری مسری است که به‌راحتی ازطریق آب آلوده منتقل می‌شود. در آن‌زمان، نظریه رایج این بود که بیماری‌ها ناشی از هوای بد هستند و ازاین‌رو، ایده او نادیده گرفته شد. اما بعد، در وضعیت اضطراری وبا در لندن در سال ۱۸۵۴، او توانست تلفات مردم وبا را با منبع آبی که در هر مورد استفاده کرده بودند، مرتبط کند. سپس با برداشتن دسته پمپ از پمپ آب عمومی که از نظرش مقصر اصلی آلودگی بود، همه‌گیری مرگبار را حل کرد. بررسی‌ها نشان داد که فاضلاب، آب چاه را آلوده کرده است. او را به‌عنوان یکی از پدران همه‌گیرشناسی امروزی می‌شناسند.

ارنست شرودر

۱۶ ژوئن ۱۹۰۲ میلادی برابر ۲۷ خرداد ۱۲۸۱ خورشیدی، فریدریش ویلهلم کارل ارنست شرودر، ریاضیدان آلمانی درگذشت. شرودر به دلیل مطالعاتش در منطق جبری، مجموعه‌های مرتب، نظریه شبکه و اعداد ترتیبی شهرت داشت. شرودر ریاضیات را زیر نظر اتو هسه، فیزیک را زیر نظر گوستاو کیرشهوف و شیمی را زیر نظر رابرت بونسن در هایدلبرگ خواند که در سال ۱۸۶۲ به اخذ مدرک دکتری او منجر شد. در سال‌های بعد به‌عنوان معلم، موقعیت‌های او شامل مدارسی در زوریخ و جنگل سیاه بادن‌بادن بود. سال ۱۸۷۴ او به مقام استاد تمام رسید. علاقه اولیه شرودر به فیزیک ریاضی به بررسی مبانی آن و دخالت عمیق‌تر در منطق انجامید.

باربارا مک‌کلینتاک

۱۶ ژوئن ۱۹۰۲ میلادی برابر با ۲۷ خرداد ۱۲۸۱ خورشیدی، باربارا مک‌کلینتاک، دانشمند آمریکایی و یکی از مهم‌ترین چهره‌های تاریخ ژنتیک به‌دنیا آمد. در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، کار مک‌کلینتاک روی ژنتیک سلولی ذرت، او را به این نظریه سوق داد که ژن‌ها قابل انتقال هستند و می‌توانند در اطراف کروموزوم‌ها حرکت کنند. مک‌کلینتاک این استنباط را با مشاهده الگوهای تغییر رنگ در دانه‌های ذرت درطول نسل‌های تلاقی کنترل‌شده به‌دست آورد. به‌نظر می‌رسد این ایده که ژن‌ها می‌توانند حرکت کنند با آنچه در آن زمان درباره ژن‌ها شناخته شده بود مطابقت نداشت، اما تکنیک‌های مولکولی بهبودیافته در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ به دانشمندان دیگر اجازه داد تا کشف او را تایید کنند. او در سال ۱۹۸۳ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را دریافت کرد. او اولین زن آمریکایی است که برنده جایزه نوبل مشترک شد.