کنکور و فشار طاقت‌فرسا بر سر دانش‌آموزان

اگرچه پشت سر گذاشتن کنکور همچون سال‌های گذشته نبوده اما هنوز برای بسیاری از دانش‌ آموزان غولی است که شکست‌ دادن آن به سادگی ممکن نیست.

در حقیقت، افرادی تنها موفقیت زندگی را کنکور می‌دانند و همواره برای پذیرش در رشته خاص تلاش می‌کنند، اما در این میان ممکن است برخی از خود انتظارات بیهوده داشته باشند و شکست دادن این آزمون که غولی در برابر راه آن‌هاست برایشان دشوار باشد و یا گاهی موفق به شکست آن نباشند.

باید دانست هر آزمون سختی‌های خاص خود را دارد اینکه چگونه با آن‌ها کنار بیاییم مهم است، قطعا این روزها می‌گذرد و همه سختی‌های مسیر روزی به شیرین‌ترین لحظات تبدیل می‌شوند.

یکی از داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی می‌گوید: کنکور سرنوشت افراد را مشخص می‌کند، ‌همچون مسابقه‌ای است که هر کسی بیشتر تلاش کند و دیرتر خسته شود، زودتر به قله می‌رسد.

دیگر داوطلب گروه آزمایشی علوم ریاضی کنکور را سکوی پرتاب می‌داند و می‌گوید: کنکور مانند کوه‌پیمایی است که  بالا رفتن از آن سخت است، اما وقتی به بالای کوه برسی، لذت این سختی را خواهی چشید. مهم این است که وسط راه شک و تردید نداشته باشی تا به هدف نزدیک شوی، البته برای هر آزمونی کمی استرس وجود دارد که می‌توان آن را مدیریت کرد تا تشدید نشود. به نظر من حتی اگر بعد از اعلام نتایج کنکور نتیجه‌ دلخواه‌مان را کسب نکرده باشیم زندگی را تمام شده ندانیم، زمان در اختیار ماست اینکه با برنامه پیش رویم تا به هدف برسیم مهم است.

یکی از فارغ‌التحصیلان رشته تجربی می‌گوید: سال ۸۸ در کنکور سراسری شرکت کردم، رشته مدنظرم پزشکی تهران بود، اما نتوانستم انتخاب کنم، تصمیم گرفتم سال آینده مجددا کنکور شرکت کنم اما تا چهار سال پشت کنکور ماندم. آزمونی که برایم همچون غولی شکست ناپذیر بود، هر چند بر هدفم پای‌بند بودم اما به رشته پایین‌تر راضی شدم. به نظر من، هر فردی بنا به توانمندی که دارد باید برای آینده خود تصمیم بگیرد، در این سال‌ها انتظار زیادی از خود داشتم و تنها زمان را سپری کردم.

داوطلب رشته علوم انسانی که نگرانی از جهت قبولی در دانشگاه ندارد، می‌گوید: این روزها نگرانی من فقط رفتن به دانشگاه سطح بالا است که همه تلاشم را می‌کنم که بهترین دانشگاه‌ پذیرفته شوم.

دیگر داوطلب رشته تجربی که دو سال پشت کنکور است، می‌گوید: به اصرار خانواده این رشته را انتخاب کردم، البته به لحاظ شرایط شغلی رشته خوبی است اما قبول شدن در رشته پزشکی آن هم برای کسی که علاقه ندارد سخت است.

او می‌گوید: خانواده باور دارد که اگر رشته دیگری را انتخاب می‌کردم موفق نمی‌شدم، اکنون کنکور برای من غولی است که هر طور شده باید آن را شکست دهم، این روزها استرس زیادی دارم که مبادا کنکور به رویایی دست نیافتنی برای من تبدیل شود.

توصیه‌هایی به دانش‌آموزان کنکوری

احمد طاهری‌فرد، رئیس اداره امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با اینترنشنال نیوز اظهار کرد: هر زمانی که افراد با یک ارزیابی مواجه می‌شوند که برایشان سرنوشت‌ساز است قطعا استرس را به دنبال خواهد داشت.

وی افزود: دو مرحله‌ای شدن کنکور مزایایی داشته و کمک‌هایی را به داوطلبان کرده است، اما گاهی ممکن است برخی مسائل را تشدید کند، دو مرحله‌ای بودن موجب می‌شود نگرانی و استرس داوطلب ناشی از اینکه ممکن است در شرایطی آمادگی کمتری داشته باشند پایین‌تر باشد چون فرصت برای جبران وجود دارد.

طاهری‌فرد ادامه داد: البته تاثیر نمرات کمک کرده تا نگرانی‌ها کمتر شود، از طرفی شرکت در آزمون‌های آزمایشی و آشنایی با فضای کنکور از تجربه‌هایی بوده که موجب می‌شود فرد از تسلط بیش‌تری برخوردار باشد.

وی تاکید کرد: برخی از افراد آسیب پذیری بیشتری دارند یعنی افرادی که برای مسائل مختلف استرس بالایی دارند، به تبع آسیب‌پذیری روانشناختی بالایی نیز دارند و آزمونی همچون کنکور می‌تواند سطح استرس را بیشتر کند که نیاز به بررسی از خود داشته و باید به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنند تا تسلط کافی پیدا کنند.

رئیس اداره امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش استان گفت: اگر استرس روی عملکرد افراد تاثیرگذار نباشد امری طبیعی است، اما اگر روی عملکرد تاثیر بگذارد باید با آن مقابله کرد، اولین راهکار تسلط بر محتواهای درسی و نمونه سوالات است و این مساله از زمینه‌های مهم کنترل استرس است، زیرا موجب افزایش اعتماد به نفس می‌شود و امیدوار است که بتواند عملکرد بهتری را از خود به نمایش بگذارد.

طاهری فرد در پاسخ به اینکه داوطلبان در روزهای باقی مانده تا کنکور چه کنند تا استرس بر آن‌ها غلبه نکند، تصریح کرد: باید روی دروسی که مطالعه کرده بیشتر تکیه کند، یعنی به مرور و جمع‌بندی مباحثی بپردازد که احساس تسلط بالاتری دارد، کما اینکه یادگرفتن مطالب جدید در روزهای باقی مانده تا کنکور موجب نگرانی و استرس می‌شود.

وی بیان کرد: استراحت کافی و ایجاد فضای آرام خانوادگی می‌تواند کمک‌کننده باشد، از طرفی توجه به تغذیه در این شرایط نیز کمک کننده است، هر چه فرد قوی‌تر باشد بیش‌تر می‌تواند بر استرس غلبه کند.

طاهری فرد تاکید کرد: اگر فردی زمینه استرس جدی دارد حتما با روانشناس، مشاور یا روانپزشک مشورت کند تا بتواند برای مدیریت استرس راهنمایی لازم را دریافت کند، از طرفی باید پذیرفت آزمونی به نام کنکور استرس به همراه دارد و نباید به عنوان موضوع غیر عادی به آن نگاه شود.

وی تاکید کرد: داوطلبان در روزهای پایانی تا کنکور با افرادی که استرس بالا دارند ارتباط برقرار نکنند، زیرا استرس تا حدودی فراگیر است یعنی می‌تواند موج ایجاد و به دیگران سرایت کند، همچنین شب پیش از کنکور خواب مناسب داشته باشند تا از عهده این آزمون برآیند، به طور مداوم جملات امیدوار کننده را با خود تکرار و بر خدا توکل کنند.

رئیس اداره امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش استان یادآور شد: خانواده‌ها مراقب نگرانی‌های خود باشند، یعنی گاهی خانواده بیشتر از داوطلب نگران است که این موجب انتقال به فرد می‌شود، آنچه می‌تواند به آن‌ها کمک کند این است که آن‌ها را درک کنند، به حرف‌هایشان گوش کنند و با فرزند کنکوری خود همراهی کنند این همراهی خود می‌تواند به کاهش استرس و احساس نگرانی آن‌ها کمک کند.

طاهری‌فرد در پایان در پاسخ به اینکه آیا اکنون کنکور همچون غولی سد راه داوطلبان است یا خیر، خاطرنشان کرد: خوشبختانه آگاهی نسبت به کنکور بیشتر شده اما آنچه همواره جای نگرانی دارد این است که کنکوری‌ها همچنان به دنبال قبولی در رشته‌های خاصی هستند، رشته‌هایی که پذیرش آن‌ها محدود است و همین مساله موجب فشار زیاد بر داوطلب می‌شود، در حقیقت داوطلبانی که کمال‌گراتر هستند، یعنی توقع‌ زیادی از خود دارند کنکور همچون غولی بر سر راهشان قرار دارد.