زلزله کرمانشاه، درس عبرتی برای افرادی بود که در زمینه ساختمان سازی فعالیت می کنند. متاسفانه با وجود اینکه بعضی از خانه‌های مسکونی در کرمانشاه به تازگی ساخته شده بودند، به راحتی در اثر زلزله تخریب شدند و خسارات جانی و مالی زیادی را به وجود آورند. در تمامی این ساختمان، دیوارهای غیر سازه‌ای تخریب شده بودند. این نشان می‌داد که یا وال پست در ساختمان‌ها اجرا نشده بود، یا اینکه مراحل اجرای آن صحیح نبوده است. از این رو باید در هنگام اجرای ساختمان، اجرای صحیح وال پست جدی در نظر گرفته شود. همچنین میتوان به عنوان جایگزین وال پست، اقدام به اجرای وال مش نیز کرد که در ادامه این مقاله قصد داریم بیشتر شما را با نحوه اجرای وال مش، مصالح مورد نیاز و تجهیزات مختلف آشنا کنیم.
اجرای وال مش در ساختمان
وال مش یکی از روش‌های جدید و نوین برای مقاوم سازی دیوارها در برابر لرزه است. در گذشته از وال پست‌های فلزی برای مهار دیوارهای غیر سازه‌ای استفاده می شد که هزینه اجرای بسیار بالایی داشتند. اما در حال حاضر با وجود وال مش، هم میتوان هزینه اجرایی را کاهش داد، هم شاهد مقاومت عالی دیوارهای غیر سازه و سایر اجزای غیر سازه‌ای در برابر زلزله بود. با توجه به اینکه وال مش میتواند در زمان کوتاه تری اجرا شود و نیاز به نیروهای نیمه ماهر جهت اجرای وال مش است، اجرای سیستم وال مش در ساختمان ها می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد. از این رو در حال حاضر در اکثر ساختمان‌های جدید، سیستم وال پست جای خود را به سیستم وال مش داده است.
برای اجرای وال مش در ساختمان، دیگر نیازی به خرید مصالح فولادی و فلزی برای نصب در داخل دیوارها نیست. با یک سری متریال ها و مصالح که قیمت بسیار ارزانی دارند، می توان مهار دیوارها را در برابر زمین لرزه انجام داد. این در حالی است که علاوه بر هزینه‌ها، در زمان اجرای پروژه نیز صرفه جویی می شود. سیستم وال مش فقط با کمک توری فایبرگلاس و یک سری تجهیزات ساده روی دیوارهای غیر سازه‌ای و سایر اجزا نصب میشود.
اجرای وال مش در ساختمان مورد تایید سازمان نظام مهندسی و استاندارد 2800
یکی از دغدغه های اصلی صاحبان پروژه‌های ساختمانی و کارفرماها، مورد تایید بودن یا نبودن اجرای وال مش در ساختمان می باشد. در اینکه وال پست‌های فلزی مورد تایید سازمان نظام مهندسی هستند، شکی نیست؛ اما آیا وال مش نیز مورد تایید این سازمان است و می توان با اجرای آن پروانه پایان کار ساختمان را گرفت؟
یکی دیگر از مهم ترین مزایای اجرای وال مش، مورد تایید بودن آن در سازمان نظام مهندسی و استاندارد 2800 است. اگرچه یک سری ضوابط و مقررات جهت اجرای این سیستم در ساختمان‌ها وجود دارند و باید الزاما رعایت شوند؛ اما در نهایت خروجی کار مورد تایید سازمان‌های ذی ربط است. از این رو می توان با توجه به سایر مزایای اجرای وال مش از جمله حذف میلگرد بستر، حذف کلیه وادارهای فاقی و قائم، کاهش هزینه و زمان اجرا و عدم نیاز به نیروهای متخصص، این سیستم را کرد.
مراحل نصب وال مش
اجرای وال مش در ساختمان‌ها یک سری اصول خاصی دارد و باید بر اساس همان اصول، مراحل اجرای این سیستم را انجام داد. کل مراحل اجرایی وال مش در ساختمان‌ها می توانند توسط نیروهای نیمه ماهر انجام شوند. از این رو نیازی به استخدام نیروهای متخصص نیست. البته نظارت کارشناسان و همچنین طراحی و محاسبه دقیقه نقشه اجرایی وال مش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید توسط مهندسین حرفه‌ای انجام شوند. در ادامه به مراحل اجرایی وال مش در ساختمان‌ها اشاره می کنیم.
دیوارچینی و دیوارکشی ساختمان
در اولین مرحله اجرای وال مش، باید دیوارچینی و دیوارکشی ساختمان به صورت اصولی انجام شود. نیازی به ایجاد تغییرات خاصی در روند اجرای دیوار نیست و می توان طبق همان روال گذشته، مراحل چیدمان دیوار را با انواع بلوک‌های بتنی، هبلکس و آجر انجام داد.
اجرای لایه اول پلاستر وال مش بر روی دیوار چینی ساختمان
نصب توری وال مش بر روی دیوار مطابق نقشه های اجرایی وال مش
در مرحله بعدی لازم است که بر اساس دیتیل های اجرایی مشخص شده است، توری وال مش روی دیوار نصب شود. بسته به نقشه اجرایی، توری‌ها می توانند به صورت نواری و با فواصل مشخص روی دیوار قرار بگیرند. یا اینکه امکان اجرای سرتاسری آنها بر روی دیوار نیز وجود خواهد داشت. بسته به نحوه اجرای توری وال مش، گرماژ و مشخصات توری متفاوت است. مطابق ضوابط پیوست شش آیین نامه 2800، مقدار الیاف مورد نیاز با توجه به مشخصات آنها در حالت استفاده به صورت نواري حداقل 100 گرم بر متر مربع و و در حالت استفاده به صورت سرتاسري حداقل 50 گرم بر متر مربع (در هر سمت دیوار) می باشد.
اجرای لایه دوم پلاستر وال مش بر روی توری وال مش و پروفیل نبشی و ناودانی
در مرحله بعدی برای افزایش حداکثر گیرایی توری فایبرگلاس روی دیوار، لایه دوم پلاستر وال مش بر روی توری وال مش و پروفیل های نبشی و ناودانی قرار می گیرد. لایه دوم پلاستر باید با همان جنس لایه اول پلاستر باشد.
مهار لبه های دیوار با استفاده از پروفیل نبشی یا ناودانی
در نهایت لازم است که پروفیل های نبشی برای مهار لبه ها با چسب اپوکسی به سقف، تیر و ستون ها چسبانده شوند. مطابق ضوابط پیوست شش آیین نامه 2800، در صورت وجود حداقل 50 میلی متر کفسازي که پایین دیوار در داخل آن قرار گیرد نیازي به اجراي نبشی پایینی نمی باشد.
اجرای وال مش در درز انقطاع و دیوار مشرف به همسایه چگونه است؟
اجرای وال مش در درز انقطاع و دیوار مشرف به همسایه دارای ضوابط مشابه با دیوارهای معمولی است و لازم است که وال مش در هر دو طرف دیوار به صورت متقارن اجرا شود. بنابراین، تفاوت اصلی اجرای وال مش در درز انقطاع و دیوار مشرف به همسایه روال اجرا است. در دیوارهای معمولی، دیوارچینی به طور کامل انجام شده و سپس وال مش روی دیوار نصب میشود، با این تفاوت که به دلیل عدم دسترسی به یک سمت دیوار، باید برای اجرای وال مش در دیوار مشرف به همسایه (درز انقطاع)، همزمان با دیوارچینی توری وال مش را نصب کرد.
اجرای وال مش در اطراف بازشو ساختمان چگونه است؟
در کنار بازشو یا اطراف بازشو، می توان از مش الیاف به همراه ملات سیمانی استفاده کرد. برای این کار لازم است که ملات سیمانی از بیرون و اندود گچی در داخل ساختمان استفاده شود. تراکم و مشخصات الیاف می‌بایست با توجه به جنس و مقاومت کششی الیاف محاسبه شود.
روی الیاف با ملات پاششی ریزدانه با مقاومت فشاری بالا اجرا می شود. همچنین در این حالت و مشابه دیوارهای بودن بازشو، نوار الیاف باید در هر دو طرف روبروی هم قرار گیرند. لبه الیاف در بالای دیوار باید روی بلوک و در پایین دیوار روی کف با تسمه، پیچ و پلاک تثبیت شود. در نمای بیرونی لازم است که الیاف روی پیشانی تیر را با کمک تسمه و پیچ و پلاک تثبیت کرد.
اتصال دیوارهای غیر سازه ای به یکدیگر در روش وال مش چگونه است؟
در وال پست‌های فلزی و مرسوم، برای اتصال دیوارهای غیر سازه‌ای به یکدیگر توصیه می شود که در درون صفحه های دیوارهای متقاطع، از بست های فلزی مشابه استفاده شده و برای جداسازی دیوارها از یکدیگر، باید در اتصال دو دیوار متقاطع از وادار استفاده کرد.
یک راهکار دیگر جهت اجرای دیوارهای متعامد، استفاده از مش الیاف است. در چنین شرایطی باید دو دیوار به صورت جداگانه با مش الیاف مسلح شوند. در محل تقاطع دو دیوار جهت جلوگیری از ایجاد ترک، در نازک کاری از یک لایه مش الیاف به صورت ال شکل استفاده شده و بر روی آن نازک کاری اجرا می شود.
اجرای وال مش در جان پناه ساختمان چگونه است؟
برای اجرای وال مش در جان پناه ساختمان، لازم است که از مش الیاف به صورت نواری استفاده کرد. تراکم و عرض نوارهای الیاف باید بر اساس جنس، مشخصات الیاف و مشخصات و ضخامت دیوار طراحی شود. بر روی مش الیاف ملات، ریز دانه ها با نسبت سیمان به ماسه 1 به 2 اجرا می شود. الیاف باید در دو طرف به کمک تسمه به دال سقف وجه بیرونی تیر مهار شوند. عرض تسمه باید حداقل 100 میلی متر و بیشتر از عرض الیاف در نظر گرفته شده باشد. باید در نظر داشت که اگر دیوار بالکن فقط بین وال پست قرار بگیرد، نیازی به جداسازی از وال پست نیست؛ ولی در صورتی که دیوار در تماس با ستون باشد، می بایست جداسازی بین دیوار و ستون انجام شود.
چگونه می توان در ساختمان های بدون وال پست دیوار را مهار کرد؟
در برخی از مواقع وال پست‌های فلزی در ساختمان‌ها به دلیل خطای اجرایی و یا مشکلات دیگر، اجرا نمی شوند. در چنین شرایطی فقط امکان تخریب دیوار ساختمان جهت اجرای وال پست فلزی است. این موضوع می تواند هزینه بسیار زیادی را در پروژه های ساختمانی به وجود آورد. به خصوص اینکه پس از تخریب دیوارها، نیاز به استفاده از مصالح ساختمانی فلزی گران قیمت از جمله وادارها و میلگردهای بستر نیز وجود دارد.
روش دیگری که برای مهار لرزه ای دیوارهای غیر سازه‌ای وجود دارد، اجرای وال مش است. ساختمان‌هایی که وال پست ندارند، می توانند با وال مش به حداکثر ایمنی خودشان دست پیدا کنند. برای اجرای وال مش در چنین ساختمان‌هایی، نیاز به تخریب دیوار و بخش‌های مختلف سازه وجود ندارد. بنابراین، میتوان با حداقل بودجه این سیستم را در ساختمان اجرایی نمود.
کلام پایانی
وال مش به دلیل مزایای متنوعی که دارد از جمله قیمت ارزان، نحوه اجرای ساده، ایجاد مقاومت بالا در ساختمان، به عنوان بهترین جایگزین برای وال پست در ساختمان شناخته می شود. اجرای وال مش مورد تایید مقررات ملی ساختمان و آیین نامه 2800 نیز هست. بنابراین، میتوان برای تمامی ساختمان‌ها، از وال مش استفاده کرد.
پیمانکاران و مجریان ساختمانی می توانند جهت استعلام قیمت با کارشناسان شرکت وال مش تماس بگیرند. همچنین کارشناسان فنی شرکت وال مش این آمادگی را دارند که اطلاعات فنی و طراحی وال مش را در اختیار مهندسان طراح ساختمان قرار دهند.