نشستن طولانی و تهدید سلامت قلب: راهکارهای ساده برای پیشگیری

در دنیای امروز، نشستن طولانی تقریبا به یک عادت همگانی تبدیل شده است؛ از ساعات کاری پشت میز گرفته تا تماشای سریال یا گوشی، بخش عمده ای از روز بدون حرکت سپری می شود. بسیاری از افراد تصور می کنند ورزش منظم می تواند اثرات منفی این کم تحرکی را خنثی کند، اما تحقیقات جدید نشان می دهند این تصور چندان صحیح نیست. بدن انسان برای فعالیت و حرکت طراحی شده و کاهش آن پیامدهای جدی تری از آنچه به نظر می رسد به همراه دارد.

مطالعه تازه ای که به تازگی منتشر شده، بار دیگر هشدار می دهد که نشستن طولانی برای قلب و سیستم گردش خون بسیار مضر است، حتی اگر فرد در سایر ساعات روز ورزش کند. در ادامه، یافته های این پژوهش و راهکارهای عملی برای کاهش اثرات منفی کم تحرکی ارائه می شود تا سلامت قلب و عروق حفظ شود.

نشستن طولانی، حتی با وجود ورزش، همچنان خطرناک است

پژوهش های اخیر نشان می دهند بدن انسان نسبت به بی حرکتی طولانی مدت بسیار حساس است. حتی افرادی که فعالیت ورزشی منظم دارند، اگر ساعت های زیادی در طول روز بنشینند، همچنان در معرض خطر بیماری های قلبی قرار می گیرند. دلیل این موضوع آن است که ورزش روزانه تنها بخشی از نیاز بدن به حرکت را تامین می کند و جای کمبود حرکت در سایر ساعات روز را نمی گیرد.

این مطالعه جدید که روی هزاران نفر انجام شده، نشان می دهد که رابطه میان نشستن طولانی و آسیب های قلبی یک رابطه مستقیم و هشداردهنده است. حتی پس از لحاظ کردن سن، جنسیت، وزن و سطح فعالیت بدنی، باز هم نشستن بیش از حد باعث افزایش قابل توجه بیماری های قلبی می شود.

در این پژوهش، داده های مربوط به بیش از 89 هزار شرکت کننده بررسی شد. مدت زمان نشستن روزانه، سطح فعالیت بدنی و وضعیت سلامت قلب این افراد به مدت حدود یک دهه پیگیری شد تا ارتباط واقعی میان کم تحرکی و خطر بیماری های قلبی مشخص شود.

نتایج تحقیق چه می گویند؟

این قسمت به یکی از مهم ترین یافته های پژوهش اشاره دارد: نشستن طولانی، یک عامل خطر مستقل است. یعنی حتی اگر ورزش کنید، همچنان بخشی از خطرات به دلیل بی حرکتی باقی می ماند.

در تجزیه و تحلیل نهایی مشخص شد افرادی که روزانه بیش از حدود 10 ساعت می نشینند، 60 درصد بیشتر در معرض نارسایی قلبی یا مرگ ناشی از بیماری های قلبی هستند. این عدد بسیار قابل توجه است و نشان می دهد که نشستن طولانی باید کاملا جدی گرفته شود.

از سوی دیگر، ورزش منظم همچنان مفید است و می تواند خطر بروز حمله قلبی و آریتمی را کاهش دهد. اما همین فعالیت نیز قادر نیست اثرات بی حرکتی بیش از حد را کاملا از بین ببرد. همین موضوع تاکید می کند که هدف ما نباید فقط ورزش روزانه باشد، بلکه باید در طول روز بیشتر حرکت کنیم.

چرا نشستن برای قلب این قدر مضر است؟

پژوهش ها نشان می دهند بدن انسان زمانی که برای مدت زیاد بی حرکت باشد، دچار تغییرات فیزیولوژیک می شود که به مرور در عملکرد قلب و رگ ها اختلال ایجاد می کنند. وقتی حرکت کاهش پیدا کند، سرعت جریان خون کم می شود و قلب برای پمپاژ خون باید سخت تر کار کند. این وضعیت در بلندمدت فشار زیادی به سیستم قلبی عروقی وارد می کند.

از سوی دیگر، نشستن طولانی با افزایش چربی شکمی، مقاومت به انسولین، التهاب و اختلال در سوخت و ساز بدن مرتبط است. این عوامل از ستون های اصلی ایجاد بیماری های قلبی هستند. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها نیز تاکید می کند که بی حرکتی طولانی حتی در جوانان و افراد لاغر هم می تواند خطرناک باشد.

متخصصان قلب اشاره می کنند که اثرات نشستن طولانی شبیه یک سم خاموش است. یعنی آسیب ها آهسته و تدریجی ایجاد می شوند و زمانی قابل مشاهده می شوند که مشکل جدی شده است.

چگونه برنامه روزانه خود را تغییر دهیم؟

تغییر سبک زندگی همیشه به معنای انجام کارهای سخت نیست. گاهی چند اقدام ساده و کوچک می توانند بیشترین تاثیر را داشته باشند. هدف این است که در جریان روز، بدن برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت باقی نماند.

برای افرادی که شغل پشت میزنشینی دارند، آگاهی از میزان بی حرکتی اهمیت زیادی دارد. بسیاری از ما متوجه نمی شویم که چه مقدار روز را در حالت نشسته سپری می کنیم. با ایجاد چند وقفه کوتاه میان کار می توان جریان خون را فعال کرد و تا حد زیادی از آسیب های نشستن جلوگیری کرد.

پزشکان توصیه می کنند:

• استفاده از پله ها به جای آسانسور
• پیاده روی کوتاه در هر یک یا دو ساعت
• ایستادن هنگام مکالمه تلفنی
• استفاده از میز ایستاده در ساعات مشخص
• انجام حرکات ساده مانند چرخش شانه، اسکوات یا حرکات کششی
• پارک خودرو در فاصله دورتر
• استفاده از دستگاه های یادآوری کننده حرکت

این تغییرات کوچک در ظاهر بی اهمیت به نظر می رسند، اما از نظر سلامت قلب بسیار تاثیرگذار هستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید یا بیش از حد می نشینید و نگران پیامدهای آن هستید، مراجعه به پزشک بسیار منطقی است. متخصص قلب می تواند با بررسی فشار خون، سطح چربی خون، ریتم قلب و عوامل خطر دیگر، وضعیت شما را ارزیابی کند. همچنین پزشک می تواند یک برنامه متناسب با شرایط شما برای کاهش خطر بیماری های قلبی ارائه دهد.

اگر هنگام فعالیت بدنی دچار تنگی نفس غیر معمول، درد قفسه سینه، تپش قلب یا ورم پا می شوید، مراجعه فوری به متخصص ضروری است. این علائم می توانند نشانه هشدار دهنده مشکلات قلبی باشند.

لینک منبع خبر