امکان درخواست طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه
مهریه بر طبق قانون و شرع، از حقوق زن است که به محض وقوع عقد نکاح به تملک او در می آید و می تواند آن را از شوهر مطالبه کند از طرفی طلاق از امتیازاتی است که قانونگذار برای مرد مقرر کرده است و طلاق را در اختیار او قرار داده است. با این توضیح اگر مرد مخالف طلاق زوجه باشد، صرف دادخواست طلاق از طرف زن با کمک بهترین وکیل در تهران و گرفتن مهریه بدون دلیل موجه، طلاق منجر به موفقیت نمی شود حتی اگر مهریه را هم بذل نماید.
اگر زوجین بر سر جدایی توافق داشته باشند و اختلافی بر سر مهریه، حضانت و امثالهم نباشد بی شک است اما اگر مرد در خصوص طلاق مخالفت کند و زن از طریق یا اثبات یکی از موارد دوازده گانه شروط ضمن عقد نکاح – در صورت امضاء کردن زوج – حکم طلاق اخذ نماید. علاوه بر طلاق مهریه را هم می تواند وصول نماید بنابراین درخواست طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه در صورتی امکان پذیر است که زن دلیل محکمه پسند و موجه به دادگاه برای طلاق ارائه نماید.
به عنوان مثال اگر مردی در دادگاه محکوم به پرداخت نفقه معوقه حداقل ۶ ماه گذشته زن بشود و علی رغم صدور حکم و اجراییه، مرد نفقه را پرداخت ننماید به استناد شرط اول شروط ضمن عقد نکاح – در فرضی که مرد امضاء کرده باشد – زن می تواند دادخواست طلاق به دادگاه تقدیم کند و مثلا اگر مهریه او ۲۰۰ سکه تمام بهار آزادی باشد در قبال طلاق با دلیل مذکور یک سکه را بذل می کند و باقی مانده را بر ذمه زوج باقی می گذارد و در نهایت دادگاه پس از رسیدگی به پرونده طلاق به دلیل عدم پرداخت نفقه به مدت شش ماه و به استناد رای محکومیت نفقه، رای طلاق با بذل یک سکه تمام بهار آزادی از مهریه راصادر می کند.
توجه داشته باشید که مراحل درخواست طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه و به عبارت دیگر دادگاه طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه ۳ مرحله ای است بدین معنی که اگر زوج به رای دادگاه بدوی اعتراض کند پرونده به دادگاه تجدید نظر استان تهران فرستاده می شود و در ادامه اگر به رای دادگاه تجدید نظر استان تهران معترض باشد پرونده به دیوان عالی کشور فرستاده می شود و این مراحل طلاق ممکن است تا یکسال هم به طول بیانجامد.
اگر زن درخواست طلاق کند مهریه به او تعلق می گیرد؟
اما درخواست طلاق از طرف زوجه در دوران عقد بسیار دشوارتر است زیرا در این ایام علی رغم وقوع عقد نکاح هنوز زندگی مشترک شروع نشده است و دلیل موجه آوردن از سوی زوجه برای طلاق – اگر مرد مخالف باشد – کمی دشوار است خاصه این که زن به حق حبس نیز استناد کرده باشد. ولی به هر حال در دوران عقد نیز زن می تواند با اثبات یکی از موارد ۱۲گانه شروط عقدنامه یا عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق کند. اگر زنی وکالت در طلاق (وکالت حق طلاق) از شوهر داشته باشد در این که آیا او می تواند به جز طلاق، مهریه را هم وصول نماید بستگی به حدود اختیارات مندرج در وکالتنامه داده شده از سوی شوهر دارد.
توجه داشته باشید اگر به استناد عسر و حرج باشد قبول بذل مهریه و تصمیم نهایی در این خصوص با دادگاه است اگر چه که پیشنهاد و مقدار بذل مهریه را زوجه به دادگاه اعلام می کند ولی اگر درخواست طلاق زن به استناد شروط ضمن عقد نکاح باشد خود زوجه به وکالت از زوج قبول بذل مهریه خواهد کرد. به عبارت ساده تر امکان گرفتن تعداد زیادی از مهریه در استناد شروط دوازده گانه عقدنامه بیشتر و راحت تر است.
شرایط درخواست طلاق از طرف زن
در مقررات فقهی از اختیارات مرد برای طلاق گفته شده ، شاید در ابتدا چنین به نظر برسد که زن توانایی پایان دادن زندگی مشترک ندارد ، اما با مشاهده قانون متوجه می شویم ، قانون گذار تدابیری در نظر گرفته تا زن بتواند در صورت لزوم ، درخواست طلاق دهد . ماده 1133 قانون مدنی بیان می کند ، مرد می تواند هر زمان که مایل بود درخواست طلاق دهد و برای تحقق آن باید به داوری رجوع کرده و گواهی عدم سازش دریافت نماید .اما زن در سه حالت می تواند برای طلاق اقدام کند :
- حالت اول داشتن حق طلاق است ، در صورتی که مرد به زن وکالتنامه طلاق داده باشد ، زن می تواند دادخواست طلاق بدهد.
- حالت دوم با کمک شروط دوازده گانه طلاق ای که در دفتر نکاح آمده و به امضا مرد رسیده ، می توان درخواست طلاق از طرف زن و مهریه را پیگیری نمود . با اثبات هر یک از این شروط اگر زن درخواست طلاق کند صداق تعلق می گیرد . این شروط عبارتند از :
- نپرداختن نفقه به مدت 6 ماه یا بیشتر
- بدرفتاری شوهر
- بیماری لاعلاج شوهر
- جنون شوهر در صورتی که امکان فسخ نباشد.
- اشتغال شوهر به شغلی که به حیثیت زن و مصالح خانواده ضربه بزند.
- اعتیاد شوهر در صورتی که ادامه زندگی سخت باشد.
- شوهر به حبس 5 سال یا بیشتر محکوم شود.
- ترک زندگی از سوی شوهر بدون دلیل موجه به مدت 6 ماه یا بیشتر
- بچه دار نشدن شوهر بعد از 5 سال و ناباروری او
- شوهر مجرم شناخته شود، و به مجازات حد یا تعزیری محکوم گردد.
- ازدواج مجدد شوهر بدون اجازه زن
- ناپدید شدن شوهر بعد از 6 ماه از مراجعه زن به دادگاه
- حالت سوم در صورتي که زن بتواند عسر و حرج خود را اثبات کند ، درخواست طلاق از طرف زن و مهریه مورد بررسی قرار می گیرد. از جمله موارد عسر و حرج زن می تواند به موارد زیر اشاره کرد :
- اثبات خیانت شوهر
- نداشتن رابطه جنسی برای مدت نامتعارف
- روابط جنسی نامتعارف
- دور بودن زوجین به مدت طولانی
- تهیه نکردن مسکن مناسب به مدت نامتعارف
- بلاتکلیف رها کردن زوجه
- و موارد دیگری که با اثبات آن درخواست طلاق از طرف زن و صداق مورد توجه دادگاه قرار خواهد گرفت.
شرایط تعلق مهریه به زن در صورت درخواست طلاق زوجه
شرایط مهریه در صورت طلاق از طرف زن در قانون مشخص شده است . باید گفت مهریه حقی است که قانون برای زن در نظر گرفته ، و با جاری شدن صیغه عقد ، مهریه در تملک زن قرار می گیرد و می تواند هر زمان که خواست آن را مطالبه کند. اگر حق طلاق به زن سپرده شده باشد ، گرفتن صداق به حدود اختیاراتی که در وکالتنامه قید شده است بستگی خواهد داشت . زمانی که درخواست طلاق از طرف زن و صداق و مسائل مربوط به آن مطرح شود ، زن می تواند به وسیله اثبات عسر و حرج حکم طلاق را بگیرد ، دادگاه درباره مقدار مهریه و قبول بذل آن با توجه به قانون جدید مهریه تصمیم گیری می کند ، هرچند زن پیشنهادات خود را ارائه می دهد ، اما تصمیم نهایی با دادگاه است.
اگر زن از شروط دوازده گانه مندرج در دفتر نکاح برای طلاق استفاده کرده باشد ، خود او درباره ی قبول بذل مهریه و مقدار آن نظر خواهد داد و در اینجا راحت تر به صداق خود خواهد رسید و می تواند میزان بیشتری تعیین کند .
شرایط عدم تعلق مهریه به زن در صورت درخواست طلاق زوجه
همان طور که گفته شد ، مهریه حق زن است و اگر درخواست طلاق از طرف زن و مهریه در دادگاه مطرح شود ، دلایل نپرداختن این حق باید به اثبات برسد . قانون حتی در شرایطی که زن مرتکب خیانت و روابط نامشروع شده ، مجرم شناخته شود و یا حتی در مواردی که ناشزه است و از شوهر تمکین نمی کند ، او را مستحق دریافت مهریه می داند .
به طور کلی در دو حالت صداق تعلق نمی گیرد بر اساس ماده 1089 قانون مدنی در صورتی که عقد باطل بوده و نزدیکی صورت نگرفته باشد ، و همچنین در موردی که عقد فسخ شود و نزدیکی هم انجام نشده باشد ، مهریه ای در بین نخواهد بود مگر آنکه مرد دچار بیماری عنن باشد ، که نوعی بیماری ناتوانی جنسی است، در این صورت نصف صداق به او تعلق می گیرد.
با مطرح شدن درخواست طلاق از طرف زن و مهریه ، موضوع پرداخت طلب زن در دادگاه مورد توجه قرار می گیرد ، حتی اگر هنوز زندگی مشترک را شروع نکرده باشند . اگر زن بتواند دلایلی ارائه دهد که مورد قبول دادگاه باشد ، نصف مهریه به زن پرداخت می شود ، البته به شرطی که زن باکره باشد، وگرنه در صورت نزدیکی در دوران عقد تمام صداق تعلق خواهد گرفت. در مواردی زن بدون آنکه دلیل قانونی داشته باشد از شوهر کراهت دارد ، در اینجا باید برای طلاق رضایت شوهر را جلب کند که این کار با بخشیدن کل مهریه یا بخشی از آن امکان پذیر است و به آن طلاق خلع گفته می شود.
منبع:
University of Michigan Law School
-
-
-
-
-
-
