منظومه شمسی
-
علمی و پزشکی
سردترین نقطه منظومه شمسی آن‌قدرها از ما دور نیست!
غزال زیاری: تردیدی نیست که فضا خیلی خیلی سرد است. دمای پایه فضای بیرونی حدود منفی ۲۷۰.۴۵ درجه سانتیگراد است؛ یعنی تنها کمی بالاتر از صفر مطلق (نقطه‌ای که حرکت مولکولی در آن متوقف می‌شود). البته باید این را مدنظر داشت که این دما در سراسر منظومه شمسی ثابت نیست. خود محیط فضای به‌اصطلاح خالی (گرچه درواقع خالی نیست) به‌مراتب سردتر از سیارات، قمرها یا سیارک‌ها است؛ چراکه در فضا عملاً چیزی برای جذب انرژی خورشیدی وجود ندارد. اما حالا بدون در نظر گرفتن فضا، می‌خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که سردترین مکان در منظومه شمسی کجاست؟ و دمای آن چطور با دمای زمین مقایسه می‌شود؟ اندازه‌گیری دما در فضا اولین سؤالی که مطرح می‌شود این است که دمای کیهان دقیقاً چگونه اندازه‌گیری می‌شود. یان کرافورد، استاد علوم سیاره‌ای و اخترزیست‌شناسی دانشگاه لندن بریتانیا دراین‌باره گفت: «دما را می‌توان با مشاهده شدت تشعشعات مادون‌قرمز و مایکروویو ساطع‌شده از سطوح اندازه‌گیری کرد؛ اما حتی در غیاب چنین اندازه‌گیری‌هایی، می‌توان دما را بر اساس میزان نور خورشید دریافتی نیز تخمین زد.» اما بااین‌وجود اندازه‌گیری‌های کیهانی همیشه کار ساده‌ای نیست. یعنی اگرچه راه‌های دقیقی برای اندازه‌گیری دما در فضا وجود دارد، اما همیشه جایی برای بهبود هست. دان پولاکو، استاد نجوم دانشگاه …
-
علمی و پزشکی
تنها نیستیم/ حیات بیخ گوش ما در منظومه شمسی!
تینا مزدکی: چگونه همه چیز شروع شد؟ میکروارگانیسم‌ها، پیشگامان حیات روی زمین، برای میلیاردها سال رشد کرده‌اند و مدت‌ها پیش از شکل‌های حیات چند سلولی، از جمله انسان، بوجود آمدند. تنوع متابولیک آنها به آنها اجازه می‌داد در محیط‌هایی مانند اعماق سوزاننده دریچه‌های گرمابی، شوری بیش از حد دریاچه‌های خاص و حتی در محدوده‌های جامد سنگ‌ها که برای انسان‌ها بسیارآزار دهنده است، شکوفا شوند. اروپا، قمر یخی که به دور مشتری می‌چرخد، تخیل اختر زیست‌شناسان را به عنوان مهدی برای حیات فراتر از زمین به تصویر می‌کشد. با وجود نمای یخی و دمای سطح آن به طور مداوم زیر 220 درجه فارنهایت، اقیانوس زیر یخبندان اروپا آن را به عنوان یک کاندید اصلی برای میزبانی حیات در منظومه شمسی معرفی می‌کند. همانطور که ما درک می‌کنیم وجود آب برای زندگی بسیار مهم است. آب به عنوان یک حلال برای واکنش‌های بیوشیمیایی لازم است و تمام اشکال شناخته شده حیات را حفظ می‌کند. بنابراین، آب به عنوان یک زیستگاه بالقوه پایدار برای رشد و تکامل موجودات است. ظرفیت اروپا برای حمایت از حیات میکروبی در سپتامبر 2023، دو تیم علمی مستقل شواهدی را کشف کردند که نشان می‌دهد دی اکسید کربن جامد (CO2) در سطح اروپا احتمالاً از اقیانوس زیر یخچالی …