رژیم آب یکی از رژیم‌های درمانی است که افزون بر به جنبه‌های درمانی برای مشکلات بدن نیز تأثیر می‌گذارد؛ یعنی مدعی است می‌تواند با روندی که دارد، در بهبود و کنترل بسیاری از بیماری‌ها مؤثر باشد. ازاین‌رو این رژیم را رژیم پاک‌کننده و همینطور رژیم تصفیه‌کننده نیز می‌گویند. درواقع روند این رژیم طوری است که شبیه روزه‌داری عمل میکند منتها تنها مواد غذایی مصرفی در آن می‌تواند آب باشد. این یعنی کالری دریافتی در این رژیم صفر است. این رژیم انواع مختلفی را شامل میشود که تنها وجه اشتراک آنها مصرف آب و حذف مابقی مواد غذایی است. بعدازاینکه دوره رژیم به پایان رسید باید روند سابق را کم‌کم با مصرف میوه و سبزی‌ها آغاز کرد. از انواع آن می‌توان به رژیم آب‌درمانی سه‌روزه، رژیم آب‌درمانی چهل‌روزه، رژیم آب و چای، رژیم آب و عسل و بسیاری از موارد دیگر اشاره کرد که هرکدام به نحوی مابقی مواد غذایی را حذف میکند.
خواص رژیم آب درمانی
در ادامه به خواص و فواید آب درمانی برای لاغری می پردازیم:
زمانی که معده پر است، به مغز پیام سیری ارسال میکند تا از غذا خوردن دست‌بردارید.
- آب، کالری سوزی را افزایش میدهد.
نوشیدن آب به کالری سوزی بیشتر کمک میکند… آب مصرف انرژی بدن را به‌صورت موقت افزایش میدهد. همچنین نوشیدن آب سرد سرعت کالری سوزی را بالا میبرد؛ چون بدن برای هضم باید آب را گرم کند.
- به حذف سموم و مواد اضافی بدن کمک میکند.
زمانی که بدن دچار کم‌آبی است، مواد اضافی مانند ادرار و مدفوع از بدن دفع نمی‌شوند… وقتی بدن کم آب باشد، کلیه مایعات را در بدن نگه می‌دارد.
- کم‌آبی بدن سبب سفت شدن مدفوع و یبوست میشود.
آب با شل کردن مدفوع به حرکت دادن آن در طول روده کمک میکند. آب برای حل مشکلات گوارشی مانند اسهال و سوء‌هاضمه مفید است.
- آب، مقدار دریافت کالری مایع را کاهش میدهد.
نوشیدن مایعات پرکالری مانند نوشابه، آبمیوه، قهوه و چای شیرین شده موجب افزایش کالری دریافتی میشود… نوشیدنی‌های پرکالری را با آب و یا نوشیدنی‌های بدون کالری مانند دم‌نوش‌ها جایگزین کنید.
- آب، برای سوزاندن چربی ضروری است.
بدون آب، بدن، چربی‌ها یا کربوهیدرات‌های ذخیره‌شده را نمی‌سوزاند. نوشیدن آب به‌اندازه برای سوزاندن چربی غذا، نوشیدنی‌ها و چربی‌های ذخیره‌شده ضروری است.
- یکی از مهم‌ترین قسمت‌های هر برنامه غذایی کاهش وزن آب است.
آب به حرکت درست سلول‌ها، بافت‌های همبند و مفاصل کمک میکند. یکی دیگر از وظایف آب در بدن کمک به ریه‌ها، قلب و اعضای دیگر هنگام بالا رفتن سرعت عملکرد است. آب به این اعضا کمک میکند تا در هنگام ورزش درست‌کار کنند.
- آب، انرژی را افزایش میدهد.
اگر احساس خستگی و بیحالی دارید یک لیوان آب بنوشید. کم شدن آب بدن باعث میشود احساس خستگی کنید.
- آب، باعث کاهش استرس میشود.
حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از مغز را آب تشکیل میدهد. کمبود آب در مغز باعث ایجاد استرس میشود. برای اینکه سطح استرس را پایین نگه‌دارید، در هر فرصتی آب بنوشید.
- آب، موجب تقویت پوست میشود.
وقتی آب بدن کم است خطوط و چین‌وچروک‌های ریز عمیق‌تر میشوند. آب برای پوست مانند کرم زیبایی عمل میکند. نوشیدن آب سبب سیراب شدن سلول‌های پوست و جوان‌تر نشان دادن آن میشود.
- آب از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری میکند.
در کنار فیبر، آب نیز برای کسانی که رژیم دارند مهم است. آب سیستم گوارشی بدن را تصفیه میکند. زمانی که بدن کم آب شود، روده بزرگ خشک‌شده و درنتیجه روند تصفیه مشکل میشود. آب، ادرار، نمک و مواد معدنی بدن را رقیق کرده و موجب عدم تشکیل سنگ کلیه تشکیل میشود؛ پس با خوردن آب کافی این خطر را کاهش دهید.
مضرات رژیم آب درمانی
- وقتی مواد مغذی و ویتامینی به بدن نرسد، کاهش وزن ایجاد میشود؛ این نتیجه مطلوب به قیمت سوخت عضلات حاصل میشود و چربی سوزی برای بدن اتفاق نیفتاده است.
- سرگیجه، سردر و حتی بی‌هوشی از عوارضی است که در این رژیم بروز داده میشود.
- افت فشارخون در این رژیم عوارض جدی را بروز خواهد داد.
- این رژیم برای مبتلایان به بیماریهای قلبی، قند خون و دیابت، اختلالات هورمونی و بسیاری از موارد دیگر هیچ نتیجه مؤثری ندارد و حتی می‌تواند سلامت آنها را به خطر بیندازد.
- این رژیم‌ها فقط بازه زمانی خاصی را در نظر دارند و برای طولانی‌مدت، اصولی درست برای سلامتی را در نظر نمی‌گیرند.
- میزان عضلات بدن به دلیل از بین رفتن آب به‌جای چربی‌های اضافی تحلیل می‌رود
- پس از قطع رژیم آب‌درمانی، برای حفظ وزن خود باید خیلی کم‌غذا بخورید؛ چون سوخت‌وساز بدنتان به‌طور محسوسی کاهش‌یافته است.
- ضمن اینکه در طول دوران رژیم آب درمانی هم اگر به میزان مصرف مناسب آب توجه نکنید، پیامدهای ناگواری مانند یبوست، سردرد و… به سراغتان خواهند آمد.
- نوشیدن بیش‌ازاندازه آب در طول روز، باعث دفع سدیم مفید بدن میشود. فقر سدیم عاملی برای ایجاد اسپاسم عضلات و ایجاد ضربان آشفته در قلب میشود.
- این رژیم برای بیماران کلیوی اصلاً توصیه نمی‌شود.
روش صحیح رژیم آب درمانی
اگر رژیم آب درمانی را به‌درستی دنبال نکنید نه‌تنها هیچ فایده‌ای نصیبتان نمی‌شود بلکه حتی ممکن است بدنتان هم آسیب ببیند. رژیم آب درمانی دو مرحله دارد: مرحله آب‌درمانی (24 تا 72 ساعت) و مرحله پس از آب‌درمانی (1 تا 3 روز).
- مرحله رژیم آب درمانی (24 تا 72 ساعت)
در این مرحله شما فقط مجاز به نوشیدن آب هستید و نوشیدن چای، مشروبات الکلی یا غیرالکلی، آبمیوه و دم‌نوش‌های گیاهی و هر نوع غذا یا مایعاتی به‌جز آب ممنوع است. در طول روز باید به‌اندازه کافی آب بنوشید تا بدنتان دچار کم‌آبی نشود. علاوه بر این رعایت نکات زیر هم ضروری است:
- اگر اولین بار است که آب‌درمانی را تجربه می‌کنید بهتر است برای بار اول از رژیم کوتاه‌مدت 4 ساعته پیروی کنید. ساعت 8 صبح یک صبحانه مفصل بخورید و ساعت 12 ظهر ناهار میل کنید. در طول این 4 ساعت فقط آب بنوشید.
- کم‌کم و به‌تدریج مدت‌زمان آب‌درمانی را افزایش بدهید و به 8 ساعت برسانید.
- درست مثل ماه رمضان روزه‌بگیرید. قبل از طلوع آفتاب از منابع غذایی حاوی پروتئین‌ها، فیبرهای غذایی و چربی‌های سالم استفاده کنید و بعد از غروب خورشید افطار کنید. به‌این‌ترتیب بدنتان کم‌کم آماده رژیم آب میشود.
- وقتی کاملاً آماده شدید آب‌درمانی را به 24 ساعت برسانید و در طول این‌یک روز فقط آب بنوشید. هفته‌ای یک یا دو بار به همین شکل پیش بروید.
- مرحله پس از رژیم آب‌درمانی (1 تا 3 روز)
این مرحله از اهمیت خاصی برخوردار است چون ممکن است به‌محض پایان یافتن رژیم وسوسه شوید و پرخوری کنید. برای همین باید کاملاً مراقب باشید. توصیه میشود بعد از اتمام دوران آب‌درمانی اول با آبمیوه‌های طبیعی، اسموتی و میوه‌های خشک شروع کنید. علاوه بر این نکات زیر را هم به خاطر بسپارید:
- بعد از پایان رژیم غلات سبوس‌دار و پروتئین بدون چربی را در تان بگنجانید تا از عضلات ازدست‌رفته‌تان را احیا و انرژی بدنتان را تأمین کنید.
- برای تأمین اسیدهای چرب امگا 3 موردنیاز بدنتان از میوه‌های خشک و آجیل و مغزها استفاده کنید.
- از مصرف مواد غذایی چرب و سرخ‌شده طی یکتا سه روز اول بعد از آب‌درمانی خودداری کنید.
آب درمانی برای کاهش وزن
مطالعات علمی کمی به طور خاص در مورد آب درمانی ژاپنی انجام شده است و شواهدی مبنی بر کاهش وزن برای الگوهای مصرف آب مشابه مختلط است.
گفته شد، جزء هیدراتاسیون آب درمانی ممکن است به کاهش وزن کمک کند.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از عوامل دیگر مانند کیفیت کلی رژیم غذایی و سطح ورزش شما نقش دارند.
هیدراتاسیون ممکن است از کاهش وزن حمایت کند
نوشیدن آب بیشتر ممکن است اثر پرکنندگی داشته باشد، زیرا آب فضای معده شما را اشغال می کند. به نوبه خود، ممکن است از هوس ها و پرخوری جلوگیری کند که در غیر این صورت ممکن است به افزایش وزن ناخواسته کمک کند.
یک مطالعه نشان داد که بزرگسالان دارای اضافه وزن که 2.1 فنجان (500 میلی لیتر) آب 30 دقیقه قبل از غذا می نوشند، 13 درصد غذای کمتری نسبت به بزرگسالانی که قبل از غذا مایعات نمی نوشند، می خورند.
مطالعه دیگری در مردان با وزن متوسط نتایج مشابهی داشت.
علاوه بر این، یک بررسی نشان داد که آب آشامیدنی به طور قابل توجهی مصرف انرژی در حالت استراحت را در بزرگسالان افزایش می دهد. REE به تعداد پایه کالری هایی که بدن شما در حالت استراحت می سوزاند اشاره دارد.
علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهد که جایگزینی نوشیدنی های شیرین شده با شکر با آب می تواند کالری دریافتی را کاهش دهد که در غیر این صورت ممکن است باعث افزایش وزن شود.
در نهایت، 15 دقیقه خوردن پنجره ها و استراحت بین وعده های غذایی و میان وعده ها ممکن است باعث کاهش بیشتر کالری دریافتی شود.
رژیم آب درمانی در طب سنتی
روش صحیح نوشیدن آب در آموزه‌های طب سنتی از اهمیت زیادی برخوردار است و متأسفانه درباره میزان مصرف آب و کم و کیف آن، باورهای غلطی بین مردم رایج است که در اینجا به چند نکته اشاره می‌کنیم:
- تا تشنگی غالب نشود، نوشیدن آب زیان‌بخش خواهد بود.
- رژیم‌های غیراصولیِ آب‌درمانی به‌سلامت بدن آسیب می‌رساند. (مانند نوشیدن بیش از ۸ لیوان آب در روز)
- از نوشیدن زیاد آب بپرهیزید
- ناشتا آب سرد ننوشید زیرا آب ماده غذایی نداشته و معده آن را نگه نمی‌دارد و مستقیم به اعضا می‌رسد؛ اگر به قلب برسد عامل سکته، به مغز برسد سستی اعضا، به دستگاه تنفسی و صوتی نیز باعث اختلال در عملکرد آنها میشود.
- بین غذا آب ننوشید؛ اگر در آرامش و با جویدن بسیار، غذا میل شود نیاز به نوشیدن آب پیدا نشده و غذا به‌خوبی با بزاق مخلوط شده هضم و جذب کامل صورت می‌گیرد و یبوست نیز پیش نخواهد آمد.
- در مواردی چون پس از فعالیت سنگین و ورزش، پس از حمام و سونا،، پس از خوردن میوه، پس از غذاهای شور، ترش و چرب نباید آب خورد چراکه نوشیدن آب زیان‌بخش است.
- بهترین آب، آب سبک است که شیرینی و صفای آب نشان‌دهنده سبکی آب است؛ معیار دیگر سبکی آب، پذیرش سریع گرما و سرما توسط آب است؛ آبی که سریع‌تر به جوش می‌آید سبک‌تر است.
- سنگین است و موجب بیماری میشود، سردی و رطوبت آن خلط بلغم تولید کرده که در اعصاب نفوذ میکند، با جوشاندن، آب را لطیف و سبک گردانید.
تصمیم‌گیری و اجرای هر نوع باید تحت نظر متخصص تغذیه باشد تا هم زودتر به نتیجه رسید و هم اینکه روش‌ها و برنامه‌های صحیح تغذیه را مراعات کرد. بدین منظور ما به شما سایت را پیشنهاد می‌دهیم تا هم از مطالب و مقالات خوب و مفید آن استفاده کنید وهم در قسمت با ارائه اطلاعات موردنیاز متخصص تغذیه، رژیم لاغری خودتآب درمانی در طب اسلامی – شیعی
نکاتی پیرامون خاصیت آبها و درمان با آنها
– بهترین آب دارای چند صفت است، سرد، سفید و براق بودن، صاف و سبک بودن و گوارا بودن و آبهای بد، گرم و کدر هستند و غلظت دارند.
۱– آب آسمان
اگر هوا صاف باشد و آب حاصله صاف باشد و کدر نباشد بهترین آب است.
– برای قدرت بدن و قلب مفید است.
– آب آسمان را جمع شود و بنوشد مخصوصا باران نیسان.
– شروع درمانهای عمومی به این شکل است که به انسان آب باران بدهند. (لیطهرکم)
– جزو آبهای سبک و شیرین است، صاف است و برای بدنها مفید است اگر زیاد نگه ندارند و زیاد روی زمین نماند (رساله ذهبیه)
– بدن را (از درون) پاکیزه میکند.
– بیماری ها را دفع میکند.
– رجس و مکر و زهر شیطان را دور میکند (منظور خارج کردن میکروب و بیماری از بدن نیز است).
– آب آسمان:
– پیامبر اعظم صل الله علیه و آله: خداوند میفرماید از آسمان آب مبارکی نازل کردیم. در زمین آبی نداریم مگر اینکه آب آسمان در آن مخلوط شده است.
– حضرت امیرالمومنین علیه السلام: آب آسمان بنوشید که بدن را (از درون) پاکیزه میکند و بیماری ها را دفع میکند. خداوند از آسمان آب طاهری میفرستد تا شما را پاکسازی کند و رجس و مکر و زهر شیطان را از شما دور کند و دلهایتان را قوی و قدمهایتان را ثابت میکند.
۲– آب فاتر
– آب جوشیده ای که ولرم شده (خوردن آب و غذای داغ بشدت نهی شده است) – فتور از حدت به سردی میاید نه از سردی به حدت
در صورتی که ناشتا یا موقع افطار استفاده شود (طبق روایت امام صادق علیه السلام):
– معده و کبد را پاک میکند.
– بدن و دهان را خوشبو میکند.
– دندانها را محکم میکند.
– چشم را قوی و بینایی را جلا میدهد.
– رگها (ژنها) را که هیجان کرده فرو مینشاند.
– مره (صفرا و سودا) و بلغم را درمان میکند (سه مزاج را تعدیل میکند که بهترین درمان است).
– گرمی معده را فرو مینشاند.
– درمان میگرن نیز هست.
نکته: قند طبیعی نیشکر برای هر چیزی نفع دارد و ضرری ندارد و آب جوش هم همینطور است فلذا آب جوش و شکر طبیعی مفید است.
امام صادق ع : زمانی که پیامبر افطار میکردند اول با حلوا و اگر نبود با شکر و اگر نبود با خرما و اگر تمام اینها نبود با آب ولرم این کا را میکردند چون معده و کبد را پاک میکند و لدن و دهان را خوشبو میکند و دندانها را محکم میکند و چشم را قوی و بینایی را جلا میدهد و گناهان را میشوید و رگها (بیماری ژنتیکی) را که هیجان کرده است را فرو مینشاند و مره (صفرا و سودا) بلغم را درمان میکند و گرمی معده را خاموش کرده و میگرن را درمان میکند. (این فواید البته متعلق به افطار است – در عربی به صبحانه نیز گفته میشود که این روایت شاید شامل صبحانه نیز بشود).
سه مزاج را اصلاح میکند که تعدیل آن بهترین درمان است.
– عمومیت این روایت به درمان کل بیماری های مره، بلغم، کبد، معده، میگرن را شامل میشود.
– پیامبر از تمام چیزهای داغ، چه غذا و چه آب متنفر است و او را از جهنم (آتش) میداند و از خوردن آن نهی کرده اند. بلکه میفرمودند بگذارید سرد شود.
– آب جوش خوب است مثلا در روایتی پیامبر فرموده اند آب جوش برای هر چیزی مفید است (از جمله برای بیماری ها) و برای هیچ چیز ضرر ندارد (اگر کسی خوردن آب برایش ضرر دارد طبق این روایت، این آب ضرر ندارد حتی بعد از میوه که آب خوردن نهی شده است).
جمع دو روایت این است که اگر آب داغ باشد و نزدیک جوش باشد را نباید خورد بلکه آب جوشیده ای که سرد (ولرم) شده نافع است.
۳– آب چشمه
– چشمه ها و قناتها که آب فراوان دارند از عطایای الهی هستند.
آیا نمیبینی خداوند از آسمان آب فرستاد و آن را بشکل چشمه جاری کرد؟
– بهترین چشمه، چشمه ای است که از جانب شرق خرج میشود. سبک باشد. و جوی آن در مناطق کوهستانی باشد. این آبها در زمستان و تابستان سرد است
– شکم را نرم میکند (ملین هستند).
– مفید برای کسانی که گرمی دارند و گر میگیرند.
– بهترین آبی که برای مسافر است.
۴– آب رودخانه
این آب نیز از چشمه و کانالهاست که سرازیر میشود از کوه و آب خوبی است.
– بهترین آب رودخانه فرات است.
– در درجه بعدی باقی رودخانه ها مانند نیل و سیحان و جیحان هستند. (رود مورد دجله مدح نشده است چون از محل گوگردی عبور میکند. بلخ نیز مدح نشده است.)
امیر المومنین ع فرمودند دو ناودان از بهشت در فرات میریزد.
– امام صادق ع فرمودند اگر فاصله ما تا فرات سی کیلومتر هم باشد می آمدیم و خود را با آن درمان میکردیم.
۵– آب چاه
– این آب تا وقتی چاه جوشش دارد نافع است. ولی زمانی که جوششی نداشت و کدر شد و یا نجاستی در چاه افتاد دیگر قابل استفاده نیست.
– چاه باید از چاه فاضلاب حداقل هفت یارد و بیشتر (بستگی به زمین دارد) فاصله داشته باشد.
این آب مفید است، شیرین و گوارا و صاف و نافع است اگر جوشش دایم باشد و زیاد در زمین نمانده باشد (رساله ذهبیه).
۶– آب گوگردی
– روایات بشدت درمان با آب گرم و آب گوگردی نفی و از آن نهی میکند.
– هیچ آب های تلخ و شور قابلیت درمان ندارند (بیشتر آب گوگردی مدنظر است).
– حتی استعمال خیلی از مواد (مانند الکل و شراب که برای استغمال خارجی نه خوردن) برای استفاده خارجی نهی شده است و آب گوگردی و تلخ نیز طبق همین قاعده برای استفاده خارجی نهی شده است.
آب گوگردی و تلخ:
پیامبر: نهی فرموده اند از درمان آب بدبویی که در کوههاست. روایت دیگر امام صادق( کافی-صحیح السند): پیامبر نهی کرده اند از درمان با آبهای بدبو و آنها چشمه های گرمی هستند که در کوهها وجود دارند و بوی گوگرد ازآنها متصاعد میشوند. این چشمه ها از سرریز جهنم است و لعنت شده اند و مورد غضب الهی قرار گرفتند.
کلینی و … نقل کرده اند ابوسعید نقل میکند از کنار امام حسن و امام حسین در حالیکه در آب فرات بودند عبور کردم در حالیکه ازار داشتند گفتم صلوات خدا بر شما، لباسها را خراب کردید کاش درمیاوردید. فرمودند خراب شدن لباس بهتر از خراب شدن دین است و نزد ما محبوب تر است. آب هم اهلی دارد مانند کسانی که در زمین ساکنند. کجا میروی؟ گفت میخواهم نزد آب بروم که تلخ است و بعنوان دارو استفاده کنم و بخورم بخاطر بیماری که دارم بامید صحت بدن و روان کردن شیطان. فرمودند فکر نمیکنیم خداوند در چیزی که لعنت کرده است شفا قرار دهد؟ عرض کردم چرا؟ فرمودند: چون خداوند تعالی زمانی که غضب کرد بر قوم نوح درهای آسمان را باز کرد و آب را بر زمین ریخت و بر زمین امر فرمود آب را خارج کند و زمین نیز چنین کرد فقط چشمه هایی عاصی شدند و خداوند این چشمه ها را نفرین کرد و تلخ و شور قرارشان داد. (در روایت دیگری حضرت نوح امر فرمود و ایشان نفرین کردند)
شبهه دارو نبودن و نخوردن و شاید برای بیماری های پوستی مفید است مانند خمر و الکل که خوردنش حتی برای دارو مشکل دارد ولی فقها اجازه برای استعمال خارجی را داده اند مثلا برای زخم ها. در مورد الکل برای زخم و شانه نهی شده پس حتی در ظاهر بدن نیز نهی شده است.
تعریف طب سنتی
بر اساس تعاریف ارائه شده توسط سازمان جهانی بهداشت شامل مجموعه مهارت ها ، دانش ها و شیوه های مبتنی بر تجربه است که در راستای پیشگیری ، کاهش و درمان بیماری ها به کار گرفته می شود .
طب سنتی ذاتا شامل استفاده از امکانات اولیه در راستای پیشگیری ، درمان و کاهش علائم بیماری ها است . انسان ها در طول تاریخ با استفاده از هر آنچه به آن دسترسی داشته اند به درمان بیماری ها ی خود پرداخته اند . از این رو طب سنتی شامل به کارگیری ابزارهای اولیه به منظور کاهش علایم بیماری ها و درمان آنها بوده که در گذر زمان با افزایش امکانات و تجهیزات و ترکیب تجربیات قدیمی با تکنولوژی های روز، به صورت آکادمیک در آمده است .امروزه طب سنتی شاخه های مختلفی دارد که حاصل استفاده همزمان از تجربیات طب سنتی قدیم و ترکیب آن با تکنولوژی روز می باشد .
زیرمجموعه های طب سنتی
همانطور که اشاره شد مجموعه ای از دستورالعمل ها ی ویژه در راستای پیشگیری ، درمان و کاهش علایم بیماری هاست . در ادامه به شاخه های مختلف طب سنتی اشاره خواهیم کرد .
شاخه های مختلف طب سنتی عبارتند از :
گیاه درمانی یکی از قدیمی ترین شاخه های طب سنتی به شمار می رود . استفاده از خواص درمانی گیاهان در راستای کاهش علائم بیماری و درمان آن را به طور کلی گیاه درمانی می گویند . دوره های آموزش گیاه درمانی از زیر مجموعه های طب سنتی به شمار می رود .علاقه مندان با گذراندن دوره های آموزشی گیاه درمانی با خواص درمانی گیاهان ، میزان و نحوه استفاده از آن آشنا خواهند شد .
ماساژ درمانی نیز یکی دیگر از زیر شاخه های طب سنتی است که قدمت زیادی دارد و همچنان مورد توجه و استفاده قرار می گیرد . به طور کلی ماساژ درمانی شامل استفاده از تکنیک های ویژه ماساژ در راستای بهبود شرایط روحی و جسمی افراد است
۴- ( Cupping )
در زبان فارسی واژه حجامت به معنی مداوا تعریف شده که شامل یک روش خون گیری است که برای پیشگیری از بیماری ها و درمان بعضی بیماری ها تحت شرایط خاص انجام می گیرد.
۵- ( Dry cupping )
بادکش درمانی، به معنای ایجاد مکش در نقاط مختلف بدن به منظور ایجاد انبساط عروقی در بدن و انحراف مواد تجمع کرده از نقطه خاص است در راستای رفع درد و علائم ناشی از تجمع مواد .
زالو درمانی یکی دیگر از روش های درمانی خون گیری طبی محسوب می شود که به لحاظ نحوه خون گیری و ورود ماده هیرودین توسط زالو به بدن انسان ، در طب سنتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
یکی دیگر از روش های خون گیری در طب سنتی رگ زدن است. این عمل باعث دفع بسیاری از سموم بدن می شود .
یکی از روش های طب سنتی است که از طریق افزایش رطوبت و دمای بدن به درمان برخی بیماری ها منجر می شود .
طب سوزنی یکی دیگر از زیرمجموعه های طب سنتی به شمار می رود . در این روش با استفاده از سوزن های مخصوص به درمان علائم بیماری می پردازند .
آب درمانی / هیدروتراپی
آب درمانی به طور کلی شامل استفاده از آب در اشکال مختلف آن اعم آب ، بخار آب و یخ به منظور درمان یا کاهش علایم نامطلوب بیماری ها می باشد . هر گونه درمان به كمك آب را مي توان آب درمانی یا هيدروتراپي دانست. امروزه هيدروتراپي اغلب به شيوه های خاصی از درمان اطلاق مي شود كه در آن اجراي حركات و نرمشهاي خاص در آب مد نظر باشد.
اساس اين نوع معالجه ، بر پایه سبك شدن بدن هنگام غوطه وري در آب است و به همين دليل بيمار قادر مي گردد مفاصل و اندامهاي خود را با صرف نيرو و انرژی بسیار كمتر به حركت درآورد و در اين حال چون فشار بدن روي مفاصل به میزان زیادی كاهش مي يابد در اجراي حركات درد و فشار كمتري احساس مي شود. علاوه بر اين آب از چنان خاصيت نشاط انگيز و فرح بخشي برخوردار است كه شوق لازم براي تمرين ، تكرار و اجراي حركات را در بیمار به وجود می آورد .
تاریخچه آب درمانی
یکی شیوه های درمانی طب سنتی باستان بوده است . استفاده از روش های آب درمانی از زمان های گذشته در میان اقوام مختلف مانند ایرانی ها ، یونانی ها ، رومی ها ، مصری ها ، چینی ها و ژاپنی ها بسیار متداول بوده است .
از اواسط قرن 18 میلادی استفاده از آب درمانی و خواص آن درعلم طب رواج پیدا کرد و اصلاح هيدروتراپي متداول گشت و در قرن 19 اولين مطب آب درماني در اروپا گشايش يافت و در اوایل قرن بيستم خواص آب گرم و سرد وآب درمانی به صورت علمی به اثبات رسید . امروزه در بسیاری از کشور های پیشرفته دنیا آب درمانی بعنوان جزلاینفک علم پزشکی برای کاهش علایم بسیاری از بیماری ها و یا درمان آن ها مورد استفاده قرار می گیرد .
انواع آب درمانی
- آب درمانی عمومي یا کلی :
در اين روش به طور معمول تمام بدن بيمار ( به جز ناحیه سر و گردن ) در آب قرار مي گيرد
- هيدروتراپي عضوي یا جزیی :
در اين روش فقط عضوي كه دچار عارضه شده است به آب درمانی نیاز دارد در آب قرار مي گيرد.
کاربردهای آب درمانی
استفاده از هیدروتراپی یا آب درمانی در درمان بسیاری از بیماری ها مفید واقع شده است از جمله این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- استفاده از آب درمانی در درمان و کاهش دردهای عضلانی
- استفاده از آب درمانی به منظور کاهش درد مفاصل بسیار
- استفاده از آب درمانی به منظور کاهش التهاب اندام ها
- استفاده از آب درمانی در بهبود جراحت اندام های مجروح
- استفاده از آب درمانی به منظور کاهش تب
- استفاده از آب درمانی در تسکین سردرد
- استفاده از آب درمانی به منظور کاهش علایم سوختگی و یخ زدگی
- استفاده از آب درمانی در راستای درمان بیماری های پوستی
- استفاده از آب درمانی برای لاغری، که علاوه بر آب درمانی می توان به طور همزمان ازمزایای هم استفاده کرد.
- آب درمانی در بهبود شرایط روحی و روانی افراد و رفع استرس و اضطراب نیز بسیار مفید است
- یکی از متداول ترین کاربردهای آب درمانی ، استفاده از تکنیکهای آب درمانی به منظور کاهش دردهای دیسک کمر می باشد (بسیاری از این تکنیکها شامل استفاده از تکنیکهای در آب است )
علاقه مندان به آشنایی با دوره های آموزشی آب درمانی می توانند با گذراندن دوره های آموزشی آب درمانی و آشنایی با اصول و تکنیک های آب درمانی مرکز آموزش مجازی پارس از مزایای این دوره های آموزشی برخوردار گردند . فراگیران در دوره های آموزشی آب درمانی با مباحث زیر اشنا خواهند شد :
- تاریخچه آب درمانی
- خواص آب گرم و سرد
- مزایا و فواید آب درمانی
- آناتومی بدن
- تکنیک های آب درمانی
در ادامه به برخی تکنیک های مفید آب درمانی اشاره خواهیم کرد .
- پارو زدن درآب
- کشش بازوها در آب
- پاروی تخته ای
- وزنه زدن در آب
- ورزش زانو
- قدم زدن در آب
- کشش دست در آب
با توجه به حساسیت مقوله آب درمانی و مزایای درمانی به اثبات رسیده آن ،علاقه مندان به آشنایی با مبحث آب درمانی می توانند با گذراندن دوره های آموزش آب درمانی در مراکز آموزشی معتبر و زیر نظر اساتید این رشته پس از کسب دانش ، مهارت و قابلیت های مورد نیاز اقدام به اخذ گواهینامه آب درمانی نموده . با توجه به استقبال چشمگیر علاقه مندان در سال های اخیر مراکز آموزش معتبر زیادی از جمله مرکز آموزش مجازی پارس اقدام به برگزاری و ارائه بسته های آموزشی آب درمانی کرده اند .
با توجه به حساسیت مبحث آب درمانی به فراگیران توصیه می شود پس از گذراندن دوره های آموزش آب درمانی به منظور کسب تجربه مورد نیاز یک دوره کارآموزی عملی گذرانده و سپس اقدام به ارائه خدمات آب درمانی و کسب درامد بپردازند.
فراگیران پس از اخذ گواهینامه آب درمانی معتبر می توانند در مراکز معتبر ماساژ درمانی ، استخر ها و مراکز توانبسم الله الرحمن الرحیم
و صلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین و لعنه الله علی اعدایهم اجمعین
آب درمانی صبحگاهی
مساله آب درمانی عمدتاً به 3 شکل تبلیغ می شود:
یکی روش کسانی مثل«آلکسی سوفورین» است که در آن فرد به مدت 40 روز تنها آب مصرف می کند. بنده خودم با این روش موافقم؛ اما از آنجا که انجام آن نیاز به مراقبت های دقیق پزشکی دارد به هیچ وجه آن را توصیه نمی کنم.(حدوداً 15 ساله بودم که تقریباً هشت روز این روش را امتحان کردم و نتایج جالبی هم از آن دیدم. آنچه که نهایتاً باعث شد آن را کنار بگذارم هم ضعف اراده خودم از سویی و اصرار پدر و مادر از سوی دیگر بود و گرنه در آن روزها عارضه خاصی از اجرای این روش ندیدم.)
روش دوم آن است که مقدار مصرف آب روزانه افزایش پیدا کند. مثلاً به بیمارانی که از سنگ کلیه رنج می برند توصیه می شود حداقل روزی 8-7 لیوان آب مصرف کنند در حدّی که ادرار آنها همیشه کمرنگ باشد. از نظر ما این روش بسیار غلط است و باعث عوارض گوناگونی در بیمار خواهد شد که در مقاله به آن اشاره کرده ایم.
روش دیگر که این روزها تبلیغ می شود مصرف مقادیر معین آب به هنگام برخاستن از خواب و به صورت ناشتاست. بنده این روش را نیز می پسندم و آن را در درمان بسیاری از بیماری های مراجعه کنندگان مطب خود موفق یافته ام؛ اما با مصرف آب به تنهایی کاملاً مخالفم و اعتقاد دارم که این کار باعث تجمع بلغم در بدن خواهد شد؛ لذا با تغییر آن به سمت«آب عسل درمانی ناشتا» سعی کرده ام این اشکال اساسی را مرتفع کنم؛ لذا این روش را به دلخواه خود و بر اساس تجربیات شخصی، دوباره بازنویسی می کنم تا مورد استفاده مراجعه کنندگان محترم قرار گیرد. البته در مورد طیف بیماری های قابل درمان با این روش، بنده به نقل قول مستقیم اکتفا کرده ام و در حال حاضر آن را نه رد می کنم و نه به طور کامل می پذیرم؛ اما با توجه به اثراتی که در بیماران خود مشاهده کرده ام؛ فکر می کنم امتحان کردن این روش برای اکثر بیماران به خصوص آنهایی که از بیماری های مزمن و طولانی خود رنج می برند، خالی از فایده نباشد.
معرّفی
ارائه كنندگان اين روش درماني بر اساس تجربيات خويش مدعي هستند كه از طریق این دستورالعمل ساده، بیماریهای زیر قابل درمان هستند:
چاقی، آرتروز، سینوزیت، طپش قلب، سرگیجه، فشار خون بالا، کم خونی، دردهای روماتیسمی، فلج عمومی بدن، سنگ کلیه، بیماریهای دستگاه ادراری تناسلی، اسیدیته بالای خون، سرفه، سرطان خون، آسم، برونشیت، سل ریوی، مننژیت، یبوست، انگل های گوارشی، دیابت(مرض قند)، بیماریهای چشم ازجمله خونریزی، التهاب، سرخی و درد چشم، اسهال خونی، بیماریهای معده و روده، سرطان رحم، ورم رکتوم(راست روده)، عادت ماهیانه نامنظم، سرطان سینه، التهاب حنجره و انواع سردردها.
روش اجرا
1- هر شب 6 لیوان آب را در یک ظرف ریخته، 3 قاشق غذاخوری عسل را در آن حل کنید و کنار بگذارید.
تذکّر1: منظور از لیوان، لیوانهای بزرگ است که ظرفیتی حدود 250سی سی دارند. بنابراین 6 لیوان آب، یعنی يك و نيم لیتر یا معادل یک بطری نوشابه خانواده.
تذکّر2: می توانید به دلخواه خود، این شربت را در یخچال یا خارج آن نگهداری کنید.
2- صبح ناشتا، یعنی بلافاصله پس از برخواستن از خواب، این شربت را یک جا میل کنید.
تذکّر1: منظور از صبح ناشتا، همان موقع خواندن نماز صبح است، و نه دیرتر.
3- توجه به این نکته بسیار ضروری است که یک ساعت قبل و بعد از نوشیدن این شربت، هیچ خوراکی دیگری اعم از نوشیدنی یا غذاهای جامد نباید مصرف شوند.
4- در صورتی که آب لوله کشی محل زندگی شما کیفیت مناسبی ندارد، می توانید از آب جوشیده شده استفاده کنید.
5- واضح است که نوشیدن يك و نيم لیتر آب در یک زمان، بسیار دشوار است؛ اما به تدریج به آن عادت می کنید. اگر در ابتدای درمان به هیچ وجه قادر به این کار نبودید، آب را در مدت زمانی حداکثر بین 10تا 15دقیقه میل کنید. اما به هر حال سعی کنید به هیچ وجه مدت زمان نوشیدن آب بیش از این مقدار نشود.
6- در ابتدای درمان، میزان ادرار افزایش پیدا می کند که پس از مدتی عادی خواهد شد.
طول درمان
بر اساس تجربه ارائه كنندگان اين روش، طول درمان برخی از بیماری ها به این شرح می باشد:
یبوست: سه روز؛ ترش کردن معده: سه روز؛ دیابت(شروع کاهش قند): 7روز؛ سرطان: حدّاقل 4هفته؛ سل ریوی: 3ماه؛ فشار خون: 4هفته.
نکته: توصیه می شود افرادی که از آرتروز یا روماتیسم رنج می برند؛ این درمان را 3 بار در روز؛ یعنی صبح، ظهر و شب، یک ساعت قبل از غذا، به مدت یک هفته انجام دهند و پس از آن، 2 بار در روز تا زمانی که بیماری برطرف شود به این روش درمانی ادامه دهند.
{تذكّري از جانب خودم: درمان سرطان، فرآيندي بسيار پيچيده و فنّي است و لااقل در سرطان هاي پيشرفته بسيار بعيد است كه اين روش منجر به نتيجه شود اما در سرطان هايي كه در مراحل ابتدايي هستند مي توان اين روش را امتحان كرد.}
ساز و کار اثر آب درمانی
به نظر می رسد در توجیه علمی اثرات این روش درمانی، بتوان این مورد را عنوان کرد:
فعال سازی لایه های مخاطی روده ها و به ویژه روده بزرگ و بهبود عملکرد آنها که حاصل آن دفع تدریجی سموم جمع شده در بدن می باشد. این روش، همزمان با روده ها، دفع مواد زاید از کلیه ها را نیز افزایش می دهد. این مساله بر اساس تیوریهای طب قدیم نیز کاملاً قابل دفاع است؛ چرا که تقریباً اساس تمامی روشهای درمانی در طب قدیم، پاکسازی بدن از مواد دفعی است تا بدن، خود بتواند بر بیماری هایش غلبه کند.
سوال: در احادیث اهل بیت(علیهم السلام) و منابع طب سنتی ایران، مصرف زیاد آب مورد تایید نیست، پس این رژیم آب درمانی چگونه توصیه می شود؟
پاسخ: جواب این سوال، دقت در چند نکته را می طلبد:
آب درمانی به عنوان یک روش زندگی به هیچ وجه مورد تایید ما نیست و تنها برای دوره های مشخص و محدود به عنوان یک روش درمانی تجویز می شود. بنابراین منافاتی با آنچه در احادیث شریف و کتب طب قدیم آمده است ندارد و طبیعتاً مثل هر دارو یا روش درمانی دیگری نیز برای آن عوارضی متصور است که در مقابل اثرات مناسب درمانی، قابل اغماض هستند. نکته بعدی این است که بر خلاف سایر روشهای درمانی که عمدتاً از آب به تنهایی برای درمان استفاده می شود؛ در این روش، از آب عسل استفاده می شود که مضرات مصرف آب به تنهایی را نخواهد داشت؛ چرا که اختلاط آب و عسل، اثر بلغم زایی مصرف آب به تنهایی را تا حد زیادی جبران می کند.
اگر نتوانستیم این مقدار آب را بخوریم؟
اولاً سعی کنید حتی المقدور این میزان یعنی 6-5 لیوان آب را مصرف کنید. طبیعتاً پس از چند روز این کار برایتان عادی خواهد شد. اگر هم به هر ترتیب قادر به مصرف این مقدار آب نبودید، سعی کنید حداکثر میزانی که می توانید را مصرف کنید.
چند نکته:
* در موارد اندکی، کسانی هستند که با مصرف همین مقدار کم عسل نیز دچار مشکلاتی می شوند. در این افراد می توان به تشخیص پزشک، میزان مصرف عسل را کم کرد. در افراد دیابتی، اگر چه ما اعتقاد داریم که مصرف عسل مرغوب، مشکلی ایجاد نمی کند؛ ولی در صورت نگرانی بیمار می توان با مقادیر کم عسل شروع کرد و کم کم آن را به میزان مطلوب رساند. به عکس، در کسانی که از مشکلاتی مانند کم خونی رنج می برند می توان بر مقدار عسل مصرفی افزود.
* بدیهی است که میزان آب و عسل توصیه شده بر اساس یک فرد بزرگسال با جثّه متوسط تنظیم شده است. لذا در سنین پایین تر و به ویژه در کودکان می توان مقدار آب و عسل را بر اساس سن و جثّه فرد تنظیم کرد. اما به هر حال بهتر است میزان آب مصرفی بر اساس حداکثر ظرفیت شخص تنظیم شود.
* نکته جالب در مورد آب درمانی فوق آن است که به تجربه ثابت شده است که این روش درمانی، تغییر چندانی در طبع و مزاج اصلی بیمار ایجاد نمی کند و لذا برای افراد مختلف با هر طبعی(حتی بلغمی) قابلیت اجرا دارد.
منبع اصلی: شرکت ابن سینا، دکتر محمود حسین.
.