گمانه زنی‌های بی‌شمار در خصوص افراد تشکیل دهنده کابینه چهاردهم با معرفی وزراء به مجلس شورای اسلامی وارد مرحله تازه‌ای شد. حدس و گمان‌ها سمت و سوی‌شان تغییر و انتقادها بالا گرفت تا حدی که باعث شد گروهی از رای خود به مسعود پزشکیان اعلام پشیمانی کنند.
اما رئیس جمهور در موضع گیری خود پس از معرفی وزراء، درخواست کردند نقدها را متوجه عملکرد کابینه کنند. برآیند سخنان برخی از أعضاء کابینه نیز تلاش داشت وزراء پیشنهادی را محصول تصمیم و انتخاب نهایی رئیس جمهور و تحمیل فرد یا افرادی را به‌عنوان وزیر به ایشان، بی‌اعتبار بداند.
مسائل مبتلابه کشور به ویژه در حوزه سیاست خارجی، ضرورت و اهمیت انتخاب افراد را برجسته می‌کند، از همین‌رو باید حساسیت عمومی را مورد ملاحظه و توجه قرارداد.
وزیر پیشنهادی برای امورخارجه از جمله افرادی است که علیرغم مقبولیت عمومی، مخالفان و منتقدان جدی گروه معدود اما پرنفوذ در حاکمیت و مجلس را مقابل خود دارد. این‌گونه، منافع عمومی و ملی با مصالح و منافع جناحی و گروهی در مقابل هم قرار می‌گیرد. بنابراین باید منتظر نتیجه تصمیم مجلس در مورد اعتماد به وزیر پیشنهادی امور خارجه ماند که آیا مصلحت مردم و مملکت برای برخی ارجح است یا بهره برداری سودمندی گروهی و جناحی!
ملاحظه اهداف و برنامه‌های وزیر پیشنهادی برای تصدی وزارت امور خارجه نشان می‌دهد در صورت همراهی، می‌توان به آینده در قلمرو سیاست خارجی امیدوار بود.
اصلاح سازمانی و تعیین اهداف کلان مبتنی بر دیپلماسی فعال و واقع گرایانه نویدبخش افقی مطلوب است. ویژگی‌های فردی ایشان مانند تجربه عملی در دیپلماسی، میانه روی، واقع گرایی، باور به مبانی قانون اساسی و اثبات این التزام عملی در رویه و مشی که موجب اعتماد ارکان نظام به ایشان می‌شود، آشنایی به نظام بین الملل، درک امکانات بین‌المللی، آشنایی به ابزارهای دیپلماسی مانند مذاکره، شخصیتی تکنوکرات از ایشان ساخته که می‌تواند اهداف و الویت‌هایی که ایشان در زمره برنامه‌ها بیان کرده‌اند، را تا حد بسیاری به سرانجام برساند.
طبیعی است فردی که سالها سفیر و پس از آن درگیر مهم‌ترین پرونده سیاست‌خارجی جمهوری‌اسلامی ایران بوده و از جمله افراد ارشد حاضر در تیم مذاکرات هسته‌ای بوده آن‌چنان به امور و دقائق بین‌الملل آشنایی دارد که وی را قادر می‌کند اهداف و برنامه‌های خود را عملیاتی و اجرایی کند.
فقدان اصطکاک با جریان‌های سیاسی داخلی را نیز باید از جمله خصیصه‌های قابل توجه دانست که می‌تواند به کارآمدی ایشان کمک کند اگرچه همانطور که اشاره شد به هر حال همواره گروهی در پهنه سیاست داخلی حضور دارند که با نام مردم و منافع ملی به حساب خود فعالیت می‌کنند.
سخن آخر این‌که انتخاب‌های از این دست، از جمله مواردی است که زمینه ساز و موجب خیرعمومی و تامین منافع ملی می‌شود و اگر همراهی و همیاری داخل به آن منضم شود بی‌تردید می‌توان موفقیت‌های چشمگیری را برای سیاست خارجی انتظار داشت.
*کارشناس حقوق بین‌الملل
۳۱۱۳۱۱